به گزارش «نبض انرژی» آنچه در ادامه می خوانید مشروح مصاحبه با “امیر دودابی نژاد”، معاون برنامه ریزی و توسعه برق شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی درارتباط با اثربخشی برگزاری نخستین جشنواره و فن بازار تخصصی صنعت برق ایران از سوی وزارت نیرو است، گفت و گویی که تلاش شده تا در آن ضمن پرداختن به مزایا و فرصت‌های برگزاری این جشنواره همچنین به چالش‌های پیش روی آن نیز اشاره شود.
در ارتباط با نخستين جشنواره و فن بازار تخصصي صنعت برق ايران بفرماييد ارزيابي شما از اثرات و بازخوردهای برگزاری این جشنواره در صنعت برق در جهت رشد با پيشرفت جهاني چگونه است؟
امروزه فناوری نقش بسیار مهمی در توسعه جوامع بشری یافته است. به همین دلیل، سیاستها و سازوکارهای مختلفی برای خلق، توسعه، تبادل، اشاعه و به کارگیری آن بکار گرفته می شود.
یکی از این شیوه های جدید که در برخی کشورها به ویژه کشورهای جنوب شرقی آسیا رواج یافته، فن بازار است. فن بازار سازوکاری تکامل یافته در زمینه انتقال، تبادل یا خرید و فروش فناوری است که با کمک شیوه‌ها و خدمات مختلفی که به کارمی‌گیرد، ضمن تسهیل تبادلات فناوری،زیرساختهای لازم و خدمات پشتیبانی متنوعی به عرضه کنندگان و متقاضیان فناوری عرضه می‌دارد. کشور ما با توجه به برنامه های توسعه خود و همچنین تلاش برای تولید و توسعه دانش و فناوری، برای شتاب دادن به روند توسعه اقتصادی و صنعتی، نیازمند تبادل فناوریهای درون‌زا و برون‌زا (داخل و خارج کشور) است.
در این میان فن بازار می‌تواند با استفاده از توانایی های نظری و بالقوۀ خود، هم در تحریک و ترغیب تولید و عرضه کنندگان فناوری و هم در ایجاد بستر مناسب و قابل اطمینان برای متقاضیان فناوری، مؤثر واقع شود. فن بازار به عنوان یکی از اجزای نظام ملی نوآوری، می‌تواند بخشی از سیاستها و اقدامات موردنیاز برای توسعه صنعتی کشور را محقق سازد.
مزایای فن بازارشامل :
اول؛ بازاریابی محصولات و فناوریهای شركت‌های دانش‌بنیان( فناور)
دوم؛شناسایی و تامین فناوری‌ها، محصولات مورد نیاز صنایع و شركت‌های بزرگ دولتی و غیر دولتی ارزیابی و ارزش گذاری فناوری
سوم؛جلب سرمایه‌گذاری برای طرح‌های فناوری (با توجیه اقتصادی)
چهارم؛انتقال فناوری بین‌المللی و داخلی
پنجم؛ انجام مبادلات مصادیق مالكیت فكری ( گواهی ثبت اختراع، طرح‌های صنعتی، علایم تجاری) با استفاده از سازوكار بازار دارایی فكری كشور
ششم؛ارائه تسهیلات مالی در زمینه توسعه بازار محصولات و رونق فضای كسب وكار دانش‌بنیان در كشور
هفتم؛ برگزاری نشست‌های تخصصی انتقال فناوری بین‌المللی، تورهای تخصصی فناوری
چه چالش‌هایی در فن‌بازار‌درصنعت برق ایران وجود دارد؟
فن بازار به تنهایی، فاقد کارایی کافی برای ارتقای فعالیتهای توسعه فناوری است. در این میان، وظیفه دولتها، ایجاد سازوکارهای حمایتی و تسهیل کننده برای خلق،توسعه،کسب،انتقال‌و‌جابجایی،تبادل،به‌کارگیری،اشاعه‌و‌تجاری‌سازی‌فناوری‌های‌مناسب در چارچوب سیاستهای تعیین شده،است.
مهمترین چالش‌ها را می توان اینگونه عنوان کرد:
اول؛ ساختاری برای انتقال نظام‌مند دستاورد فناورانه از منابع فناوری (مؤسسات تحقیقاتی، دانشگاهها و …) به استفاده کنندگان وجود ندارد.
دوم؛ زیرساختهای انتقال فناوری بین مراکز آموزش عالی و شرکتها، پراکنده است و انسجام خوبی ندارد.
سوم؛ بسیاری از مؤسسات انتقال فناوری به شکل کوتاه مدت و موقتی کار می کنند.
چهارم؛ شرکتهای کوچک و متوسط (SME) بسیاری از موسسه های انتقال فناوری را قبول ندارند.
پنجم؛ مراکز انتقال فناوری در یک کشور یا منطقه به خوبی با هم یا با رقبا مرتبط نیستند و به صورت انفرادی عمل می کنند.
ششم؛ تنگناهای تامین مالی، چالشی برای تبدیل ایده به محصول می‌شود.
هفتم؛ پیچیدگی فرایند تجاری سازی: قوانین و مقررات، عوامل اقتصادی، فرهنگی، مالی، بازاریابی، اندازه بازار، منابع انسانی، ساختار سازمانی، دانش و مهارت چالش‌های جدی هستند که شرکتهای دانش بنیان در تجاری سازی محصولات خود با آنها روبرو هستند.
هشتم؛ سرمایه‌گذاران در پی شرکتهای دانش بنیان برای سرمایه‌گذاری هستند؛ اما از آنجایی که شرکتها به بلوغ نرسیده‌اند، بسیاری از سرمایه‌گذاران قادر به جذب سرمایه گذار نیستند. به همین باید آنها را برای جذب سرمایه‌گذار آماده کرد.
با توجه به تحريم‌ها، فن بازار تا چه ميزان مي تواند به نياز صنعت برق پاسخ دهد؟
هر چه بازار فناوریهای داخلی فعال تر باشد، انگیزه و تقاضا برای تولید و بهره برداری از فناوریهای بومی در کشور افزایش خواهد یافت و کشش تقاضا می‌تواند موتور محرکی برای تولید علم و فناوریهای کاربردی‌تر در کشور شود. تحریم‌ها فاصله بین فناوریهای داخلی با صنعتگران را کاهش داده است و واحدهای تولیدی به دانش بومی و متخصصان داخلی در سال‌های گذشته گرایش جدی تری پیدا کردند. در صنعت نیروگاهی در سال گذشته بیش از 91 درصد قطعات و لوازم یدکی نیروگاهها ساخت داخل شده اند که بیش از 50 درصد این قطعات توسط شرکت های دانش بنیان صورت گرفته است.
از نظر شما برگزاري اين جشنواره و فن بازار تخصصي صنعت برق در راستاي پيوند صنعت با دانشگاه چقدر مهم مي تواند باشد؟
فن بازار می تواند صاحبان فناوری (نظیر مراکز تحقیقاتی دولتی، مراکز تحقیقاتی و صنایع پیشرفته دفاعی، دانشگاهها و…) را تشویق کند تا به منظور مشارکت در توسعه ملی، به شکل فعالی در این عرصه وارد شده و از منافع آن نیز برخوردار شوند. پیوند دانشگاه و صنعت در کشور چندان در سال‌های گذشته قابل توجه نبود. در این جشنواره در نظر است تا همرسانی میان سه جامعه بزرگ و تخصصی صنعت برق و انرژی، جامعه بزرگ شرکتهای فناور و دانش‌بنیان و جامعه استادان ارجمند دانشگاهی و دانشجویان، طی برنامه‌های مختلف و متنوع جهت تحقق اهداف اشاره شده، اجرایی شود. حضور دانشگاهیان در فن بازار، علاوه بر آشنایی نزدیک آنها با قطعات و تجهیزات مختلف ، می تواند سبب ایجاد انگیزه و امیدواری برای انجام خدمات مهندسی در حوزه صنعت برق در همه سطوح برای آنها شود.
