ظرفیت‌های بالقوه ایران برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر/ برنامه وزارت نیرو چیست؟

با این وجود بررسی‌ها گویای آن است که در سال‌های گذشته آنچنان که باید و شاید در زمینه توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر اقدام جدی صورت نگرفته و به همین دلیل، در حال حاضر ظرفیت اسمی تولید نیروگاه‌های تجدیدپذیر کشور کمتر از هزار مگاوات ارزیابی می‌شود.
همزمان با روی کار آمدن دولت سیزدهم، وزارت نیرو از برنامه جدیدی برای ارتقای ظرفیت تولید نیروگاه‌های تجدیدپذیر کشور به ویژه نیروگاه‌های خورشیدی تا 10‌ هزار مگاوات خبر داد؛ برنامه و تصمیمی که می‌تواند سرنوشت پیشرفت انرژی‌های پاک در کشور را تغییر دهد.
نکته‌ای کلیدی که شاید در سال‌های گذشته اصلی‌ترین چالش در مسیر توسعه این انرژی پاک بوده و حالا برای برون رفت از آن چاره اندیشی شده، برنامه‌ای مهم و حیاتی که مقام معظم رهبری نیز سال گذشته در روز درختکاری بر انجام آن تاکید کرده و اظهار داشتند: “انرژی‌های بادی و خورشیدی، باید جدی گرفته شوند.”
به تازگی نیز “علی اکبر محرابیان” وزیر نیرو در گفت‌و‌گو با صدا و سیما با تشریح جزئیات این طرح، در رابطه با اینکه آیا دستیابی به ظرفیت تولید 10 هزار مگاوات برق از محل انرژی‌های تجدیدپذیر امکان پذیر هست یا خیر توضیحاتی ارائه کرد که قابل تأمل است.
وزیر نیرو در این رابطه گفت: در حوزه تجدیدپذیرها برنامه توسعه 10‌ هزار مگاواتی بود که از شهریورماه سال گذشته تا شهریورماه سال جاری 600 مگاوات به بهره‌برداری خواهد رسید، البته این یک اقدام کوتاه مدت است و ما با استفاده از ظرفیت قانون رفع موانع تولید از شورای اقتصاد مجوز گرفتیم تا برای 4 هزار مگاوات نیروگاه خورشیدی فراخوان برگزار کنیم، از سوی دیگر طی سه ماه آتی ساخت این 4 هزار مگاوات نیروگاه خورشیدی آغاز خواهد شد.
محرابیان در ادامه افزود: در شورای اقتصاد طرح 3 هزار مگاوات نیروی بادی برای اخذ مجوز مطرح شده که در برخی از نقاط کشور از جمله منطقه شرق توسعه پیدا خواهد کرد.
وزیر نیرو با اشاره به سه ویژگی مثبت نیروگاه‌های تجدیدپذیر گفت: عدم نیاز به سوخت، دوست‌دار محیط زیست و عدم نیاز به آب از جمله ویژگی مثبت نیروگاه تجدیدپذیر است.
وزیر نیرو ادامه داد: 10 هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر عدد بسیار بالایی است و برخی متخصصان در اوایل کار نسبت به تحقق آن ابراز نگرانی داشتند، اگر خاطرتان باشد ما این وضعیت را در توسعه صنایع سیمان و فولاد هم داشتیم اما  اگر یک فعالیت اقتصادی باشد، طبیعتاً جهشی در توسعه آن اتفاق خواهد افتاد و ما به تحقق برنامه بسیار خوشبین هستیم.
وزیر نیرو در این گفت‌و‌گو همچنین پیشنهاد قابل تاملی را مطرح کرد بدین ترتیب که در بخش خانگی طرحی در دستور کار است که با استفاده از نیروگاه‌های مقیاس کوچک خورشیدی با عنوان ابزار کمک معیشتی خانوارهای کم‌درآمد، زمینه ایجاد درآمد برای آنها را مهیا کند که از محل ردیف بودجه، تسهیلاتی به این خانواده‌ها داده خواهد شد و با خرید برق مازاد درآمد ثابتی ایجاد می‌شود که بر این اساس امیدواریم در سال 1401 پیشرفت مناسبی داشته باشیم.
همانطور که در گفته‌های محرابیان نیز دیده میشود، دولت سیزدهم برای توسعه انرژی های تجدیدپذیر برنامه و طرح‌های منطقی و عملیاتی را در نظر گرفته که شاید مهم ترین رکن آن ایجاد جذابیت برای سرمایه‌گذاران به منظور ورود به این حوزه است.
بر این اساس باید منتظر ماند و دید در آینده در این حوزه چه تحولات عملیاتی رخ خواهد داد و در مقام عمل وزارت نیرو در مسیر دست یابی به اهداف خود و توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر تا چه میزان موفق خواهد بود.