به گزارش خبرنگار «نبض انرژی» به نقل از وزارت نفت، جواد اوجی امروز (جمعه، ۱۱ اسفندماه) در نشست فوق‌العاده وزارتی ویژه برگزاری هفتمین نشست سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز در الجزایر اظهار کرد: برگزاری هفت دوره نشست سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز در طول عمر این سازمان بین‌الدولی نوپا بیش از هر واقعیتی نشانه قوی از همگرایی همبستگی و عزم اعضای آن برای پیگیری اهداف مجمعی دارد که در سال ۲۰۰۱ در تهران پایه‌های اولیه آن بنا گذاشته شد. در این سال‌ها کشورهای عضو مجمع با پیگیری اهداف خود و با تکیه بر همکاری و هماهنگی موفق به ایجاد سازمانی مطرح در عرصه بین‌المللی و تقویت جایگاه مجمع در عرصه انرژی جهان شده‌اند.
وی گفت: بر اساس پیش‌بینی‌های گزارش چشم‌انداز مجمع کشورهای صادرکننده گاز تقاضای این سوخت پاک تا سال ۲۰۵۰ میلادی حدود ۳۶ درصد افزایش خواهد داشت و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۵ سهم گاز طبیعی در ترکیب انرژی جهان از سهم زغال سنگ پیشی گیرد و تا سال ۲۰۴۰ به‌عنوان منبع اصلی انرژی جهان تبدیل شود، گاز طبیعی می‌تواند با جایگزینی سوخت‌های سنتی کیفیت هوا را بهبود ببخشد و در کنار انرژی‌های تجدیدپذیر مسیری ممکن و مقرون به صرفه را برای انتقال انرژی مهیا کند.
وزیر نفت تصریح کرد: تحولات ژئوپلتیکی و منطقه‌ای که طی دو سال اخیر رخ داد نشان داده است که گاز طبیعی و تجارت بین‌المللی آن همچنان به‌عنوان عاملی حیاتی در امنیت انرژی جوامع بشری جهان به شمار می‌آید و با وجود گام‌های برداشته شده برای نیل به اهداف محیط ژئوپلتیکی و زیستی و آزادسازی بازارهای انرژی هر جایی که امنیت انرژی کشورها با مخاطره‌های جدی روبه‌رو می‌شود سیاستگذاری‌های انرژی به تأمین امنیت انرژی کشورشان بر دیگر اهداف اولویت می‌یابد.
اوجی اظهار کرد: ما همگی شاهد آن بودیم که اتحادیه اروپا که طی دهه‌های گذشته همواره پیشگام سیاست‌های آزادسازی انرژی بوده و مقررات‌زدایی بازارهای نفت و گاز تأکید داشته است زمانی که با بحران کمبود گاز روبه‌رو شد به اعمال سیاست‌های غیر بازاری مانند سقف قیمتی روی‌آورد و مانع از عملکرد کامل سازوکار بازار شد.
وی افزود: توسعه صنعت گاز در جهان و تحقق امنیت عرضه و تقاضای گاز طبیعی در بازارهای جهانی مستلزم صلح جهانی و سیاست‌زدایی از تجارت انرژی است. بر این اساس تنش‌های ژئوپلیتیکی و اعمال هرگونه تحریم یکجانبه یا چند جانبه در تعارض با اصول و موازین حقوق و امنیت انرژی جوامع با مخاطره روبه‌رو می‌کند، شایان یادآوری است قربانیان به مخاطره انداختن امنیت انرژی مردم عادی و به‌ویژه کشورهای در حال توسعه هستند.
وزیر نفت ادامه داد: تأکید دارم ارتقای جایگاه مجمع در بازارهای جهانی گاز و ایفای نقش مؤثرتر برای رشد و توسعه کشورهای در حال توسعه ضرورتی اجتناب ناپذیر است. بر این اساس پیشنهاد می‌کنم همفکری‌ها و همکاری‌های جمعی اعضای مجمع در سطوح راهبردی مدیریتی و فنی ارتقا یابند. معتقدم که تبادل تجارب موفق میان کشورهای عضو در سطوح یاد شده در این میان اهمیتی بسزا دارد.
اوجی گفت: مطالعه پیش‌نویس بیانیه تهیه شده برای هفتمین نشست سران نیز حاکی از اتفاق نظر همه کشورهای عضو در جی‌ئی‌سی‌اف درباره نقش کلیدی و فزاینده گاز طبیعی در تأمین نیازهای انرژی توسعه پایدار و دوران گذار انرژی با تکیه بر ویژگی منحصر به فرد این حامل انرژی است، تأکید حق حاکمیت کشورهای عضو بر منابع گاز محکوم کردن تحریم یکجانبه و خارج از چارچوب سازمان ملل متحد، افزایش همکاری برای عرضه مداوم گاز به بازارهای جهانی، مشارکت در زمینه‌های فنی و فناورانه و افزایش مصرف گاز در بخش حمل‌ونقل از مهم‌ترین موارد مطرح شده در بیانیه است که مورد توافق جمعی قرار گرفته است.
وی تصریح کرد: معتقدم پیام اصلی این بیانیه نشان دادن مسئولیت مشترک ما برای ارتقا آینده پایدار و ایمن در بخش انرژی برای همه است. رویکرد ما به‌عنوان اعضای مجمع کشورهای صادرکننده گاز که بیشترین ذخایر گاز طبیعی را در اختیار داریم برای عرضه بیشتر گاز طبیعی به بازار جهانی رویکردی با جنبه‌های انسان دوستانه، عدالت‌محور، دوستدار محیط زیست و کمک به دسترسی همه جوامع به انرژی در جهان است.
وزیر نفت افزود: ایران به‌عنوان یکی از بزرگترین دارندگان ذخایر اثبات شده گاز طبیعی جهان و یکی از بزرگترین دارندگان شبکه توزیع داخلی گاز طبیعی دنیا برای هرگونه همکاری در بخش‌های اکتشاف، حفاری، توسعه بهره‌برداری و توزیع گاز طبیعی آمادگی دارد. تحقق این امر مستلزم افزایش توان و مدیریت راهبردی و قابلیت‌های فنی مهندسی است که در این خصوص تشویق سرمایه‌گذاری‌های مشترک خارجی نقشی برجسته ایفا خواهند کرد. این راهبرد، راهبردی جمعی است و از طریق آن توان فناورانه کشورهای عضو مجمع در زنجیره توسعه صنعت گاز طبیعی تقویت خواهد شد.
اوجی اظهار کرد: از این رو من از همه کشورهای عضو جی‌ئی‌سی‌اف می‌خواهم که با اجماع برای تقویت همکاری و گفت‌وگوی بین‌المللی استقبال کنیم. علاوه بر این ما باید در برابر تأثیرات منفی تحریم‌های یکجانبه که نه‌تنها پیشرفت کشورهای تولیدکننده، بلکه برنامه جهانی محیط زیست را نیز مختل می‌کند، دفاع کنیم. این مسئولیت مشترک ما برای ارتقای یک آینده انرژی پایدار و ایمن برای همه است. همانطور که امروز در اینجا گردهم می‌آییم اجازه دهید با تعریف پروژه‌های مشترک و شراکت‌های راهبردی و استفاده از زیرساخت‌های ایجاد شده جی‌ئی‌سی‌اف گامی عملی برای دستیابی به اهداف مجمع برداریم.
وی تصریح کرد: همکاران ما طی هفت نشست عالی‌رتبه به ریاست نماینده محترم الجزایر و همکاری دبیرخانه و بهره‌گیری از تجربه‌های نیروهای تخصصی کشورهای عضو زحمات زیادی را برای تدوین پیش‌نویس بیانیه هفتمین نشست سران متحمل شده‌اند. امیدوارم نشست وزارتی فوق‌العاده نیز بتواند با همکاری و همفکری شما عزیزان پیش‌نویس بیانیه را نهایی کند.
وزیر نفت اظهار کرد: اطمینان دارم با برنامه‌ریزی‌های عالی دولت محترم الجزایر هفتمین نشست سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز در سطح عالی برگزار خواهد شد و توجه جهانیان را به این نشست مهم و پیام‌های آن جلب خواهد کرد.
اوجی در پایان گفت: در پایان فرصت را غنیمت می‌شمارم و از همه شما عزیزان دعوت می‌کنم که برای شرکت در بیست و ششمین نشست وزارتی مجمع کشورهای صادرکننده گاز که قرار است در پایان سال ۲۰۲۴ میلادی در ایران برگزار شود به جمهوری اسلامی ایران تشریف بیاورید.
جواد اوجی در حاشیه نشست فوق‌العاده وزارتی ویژه برگزاری هفتمین نشست سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز در الجزایر در جمع خبرنگاران در پاسخ به پرسشی درباره اینکه که با توجه به شرایط کنونی حکم بر عرصه انرژی جهان، نقش گاز طبیعی را در تأمین انرژی جهان چگونه ارزیابی می‌کنید، اظهار کرد: گاز طبیعی به‌عنوان سوختی پاک، انعطاف‌پذیر و قابل دسترس، یکی از عناصر اصلی نظام کنونی انرژی جهان به شمار می‌آید که سبب افزایش رفاه و توسعه اقتصادی می‌شود.
وی افزود: گاز طبیعی در مسئله خطیر موازنه بین حفظ محیط زیست و تأمین امنیت انرژی، نقطه و وزنه تعادلی قابل اتکایی به شمار می‌آید که می‌تواند حداقل تا زمان یافتن جایگزینی مناسب در سبد انرژی جهان نقشی بارز داشته باشد.
وزیر نفت با تأکید به توجه ماهیت و کاربردهای گاز طبیعی گفت: نقش گاز طبیعی در زندگی بشر امروز فراتر از یک حامل انرژی است، این سوخت به‌عنوان خوراک اصلی برای تولید مواد اولیه محصولات بسیار متنوعی است که در جهان مدرن امروز و حتی آینده نمی‌توان از آن صرف‌نظر کرد.
سهم گازطبیعی در سبد انرژی جهان در 2050 به 26 درصد خواهد رسید
اوجی ادامه داد: طبق تازه‌ترین گزارش چشم‌انداز جهانی گاز، سهم این سوخت پاک در سبد انرژی جهان به 26 درصد در سال 2050 میلادی خواهد رسید، اگر چه این رقم هنوز با سهم بالقوه و ظرفیت گاز فاصله دارد و حتی می‌تواند تا 30 درصد نیز افزایش یابد، اما همین مقدار نیز به خوبی نشان می‌دهد که گاز برای بسیاری از اقتصادهای جهان، یک انرژی مقرون به‌صرفه، ایمن و قابل اتکایی است.
وی افزود: در عین حال، باید توجه داشت که برای تأمین نیازهای فزاینده انرژی ناشی از افزایش جمعیت جهان و توسعه اقتصادی به راه‌حل‌های انرژی متنوع متناسب با شرایط، قابلیت‌ها و اولویت‌های هر کشور نیاز است و نباید فراموش کرد که تحقق این موضوع مستلزم انجام سرمایه‌گذاری‌های کلان در زنجیره عرضه گاز طبیعی، اعمال سیاست‌های حمایتی، ثبات بازارها و دسترسی آزاد به منابع مالی است.
وزیر نفت در پاسخ به پرسشی در این باره که مجمع کشورهای صادرکننده گاز چگونه می‌تواند همسو با ارتقای جایگاه گاز طبیعی در پروفایل انرژی جهان اقدام کند، گفت: یکی از رسالت‌ها و اهداف مهم تشکیل مجمع کشورهای صادرکننده گاز، ایجاد سازوکاری برای گفت‌وگوهای سازنده و مؤثر میان کشورهای تولیدکننده و مصرف‌کننده گازطبیعی به‌منظور ارتقای ثبات و امنیت عرضه و تقاضا در بازارهای گاز جهان است.
اوجی افزود: این مجمع می‌تواند در شرایط کنونی که نااطمینانی‌ها برای سرمایه‌گذاری در صنعت گاز بیش از هر زمان دیگری موجب نگرانی امنیت انرژی شده است، در قالب شماری از گفت‌وگوهای عالی‌رتبه و کارشناسی با مشارکت و حضور دیدگاه‌های مختلف از کشورهای تولیدکننده و مصرف‌کننده گازطبیعی همسو با تقویت جایگاه گاز در تأمین حال و آینده انرژی جهان اقدام کند.
وی اظهار کرد: از طرف دیگر، جایگاه راهبردی کشورهای عضو مجمع در عرصه جهانی گازطبیعی که بیش از 70 درصد ذخایر گاز جهان را در اختیار دارند و حدود 40 درصد صادرات جهانی گاز و بیش از 50 درصد صادرات ال‌ان‌جی از طریق کشورهای عضو مجمع انجام می‌شود، به این مجمع موقعیت منحصر به فردی برای جریان‌سازی در حوزه حکمرانی انرژی جهان بر مبنای اصول مشارکت و همکاری بین‌المللی می‌دهد، از این رو لازم است کشورهای عضو مجمع با ارتقا هم‌افزایی و هماهنگی‌های جمعی بر این موضوع تمرکز کنند تا منافع اعضای مجمع حفظ شده و از امنیت عرضه و تقاضای جهانی گاز طبیعی صیانت شود.
جی‌ئی‌سی‌اف همفکری‌ها و همکاری‌ها در صنعت گاز را تقویت کرده است
وزیر نفت افزود: هم‌اکنون با وجود چالش‌های پرشمار در بازارهای گاز جهان، مجمع کشورهای صادرکننده گاز در چارچوب اساسنامه و راهبرد بلندمدت خود، موفق شده همفکری‌ها، هماهنگی‌ها و همکاری‌ها را در حوزه‌های مختلف صنعت گازطبیعی در میان اعضای خود تقویت کند. به‌طوری که این تمهیدها راهبردی سبب شده است مجمع بتواند نقش کلیدی خود را در حفظ و ارتقای امنیت جهانی انرژی در دوران کرونا و پساکرونا به‌خوبی ایفا کند، اما در عین حال ما مسیری طولانی و مملو از نااطمینانی را پیش رو داریم که مستلزم ارتقا همبستگی و همکاری بیشتر اعضای مجمع است.
اوجی به اهمیت افزایش حجم و تعریف مسیرهای جدید گازطبیعی و ضرورت سیاست‌های نوینی که باید در دستور کار اعضای مجمع قرار گیرد اشاره و تصریح کرد: بدون تردید با توجه به تحولات جاری در عرصه انرژی جهان، اتخاذ سیاست‌های نوین در چارچوب مجمع اهمیتی ویژه دارد، اعضای مجمع باید همسو با افزایش صرفه اقتصادی و گسترش تجارت گاز و دستیابی به فناوری‌های نو مرتبط با تجارت گاز از جمله فناوری‌های مرتبط با ال‌ان‌جی همفکری و مشارکت کرده و گام‌هایی مؤثر برای انحصارزدایی در فناوری‌های مرتبط با تجارت گاز بردارند
وی ادامه داد: مناسب است که گسترش همکاری‌های فنی برای دستیابی به فناوری‌هایی نظیر جذب، استفاده و ذخیره‌سازی کربن، کاهش نشت گاز متان و توسعه هیدروژن آبی در دستور کار اعضای مجمع قرار گیرد، به‌ویژه که فناوری‌های کربن‌زدایی در تولید گاز در دسترس ما قرار دارد.
وزیر نفت گفت: در شرایطی که جهان انرژی وارد عرصه‌هایی نو می‌شود و همسو با تقویت همکاری‌های چندجانبه انرژی باید تلاش شود که ساختار مجمع کشورهای صادرکننده گاز متناسب با نیازهای روزافزون اعضا در حوزه‌های سیاست‌گذاری و فنی تقویت شود.
وزیر نفت با اشاره به نقش ایران در پیشبرد اهداف بیان کرد: ابتکار ویژه رئیس‌جمهوری اسلامی ایران با عنوان «گازطبیعی در خدمت اقتصاد جهانی در دوران پس از کرونا» که در ششمین نشست سران مجمع در دوحه قطر مطرح شد، همچنان پیش روی ما قرار دارد، تحقق این ابتکار، مستلزم ارتقا توان و مدیریت راهبردی و قابلیت‌های فنی- مهندسی است که در این میان، تشویق سرمایه‌گذاری‌های مشترک بین‌المللی، نقشی برجسته ایفا می‌کند، افزون بر اسین، در چارچوب این راهبرد جمعی است که توان فناورانه کشورهای عضو مجمع در زنجیره توسعه صنعت گاز طبیعی تقویت خواهد شد.
ایران آماده هر نوع همکاری با کشورهای عضو مجمع صادرکننده گاز است
اوجی تصریح کرد: ایران به‌عنوان یکی از بزرگترین صاحبان ذخایر اثبات شده گاز جهان و یکی از بزرگترین دارندگان شبکه توزیع داخلی گاز طبیعی، برای هرگونه همکاری با همه کشورهای عضو در بخش‌های اکتشاف، حفاری، توسعه، بهره‌برداری و توزیع گازطبیعی به‌ویژه انجام سرمایه‌گذاری‌های مشترک، سوآپ گازطبیعی، همکاری در زمینه چارچوب قراردادهای گاز، توسعه و صدور خدمات فنی-مهندسی، انتقال دانش و توسعه منابع انسانی متخصص آمادگی دارد، همچنین ایران در زمینه گسترش شبکه خطوط لوله داخلی و توسعه جایگاه‌های عرضه سی‌ان‌جی تجربه‌های فنی و اقتصادی موفقی دارد که می‌تواند در اختیار کشورهای عضو مجمع قرار دهد.
وی با اشاره به تأثیر تحریم‌ها بر تولید گازطبیعی و نیز اهداف عملیات تروریستی خرابکارانه اخیر در تأسیسات گازطبیعی در ایران گفت: اگرچه تحریم‌ها برای هر کشوری آزاردهنده بوده و شرایط را برای عملکرد اقتصادی دولت‌ها برای تأمین نیازهای اساسی مردمشان از جمله انرژی سخت می‌کند، اما ایران با اتکا به دانش و توان داخلی و تدابیر اندیشده شده توانسته تولید انرژی خود با وجود انواع تحریم مستمر توسعه دهد.
افزایش تولید گاز ایران بیش از 2.5 برابر میانگین جهانی بوده است
وزیر نفت اظهار کرد: آخرین آمارهای معتبر بین‌المللی این واقعیت را نشان می‌دهد که تولید گاز طبیعی ایران از سال 2011 همواره روندی صعودی داشته و تحریم‌های غیرقانونی و فرامرزی آمریکا نتوانسته رشد تولید گاز در ایران را متوقف یا معکوس کند. به‌علاوه، در سال‌های 2012 تا 2022 تولید گاز طبیعی ایران به‌طور متوسط سالانه 5.2 درصد رشد کرده است که بیش از 2.5 برابر رشد میانگین جهانی طی این دوره بوده است.
اوجی ادامه داد: باید اعلام کنم که با وجود تمام مشکلات تحریمی، روند صعودی تولید گاز ایران و همچنین تولید نفت در سال گذشته میلادی نیز تداوم داشته است.
وی در مورد عملیات خرابکارانه اخیر در صنعت گاز ایران نیز تصریح کرد: دشمنان توسعه و رفاه مردم ایران، در ادامه انتقام‌های کور ناشی از ناکامی‌های خود در برابر ایستادگی مردم بر حق و آرمان‌ها، بخشی از زیرساخت‌های گسترده انتقال گاز ایران را هدف کینه‌جویی خود قرار دادند تا با قطع جریان گاز در فصل زمستان به مردم آسیب زده و به نارضایتی و سرمایه اجتماعی کشور ضربه وارد کنند. اما آمادگی مهندسان و همکاران در صنعت نفت باعث شد بتوانیم در حداقل زمان ممکن، بدون قطعی گاز، تروریست‌ها را در دستیابی به اهدافشان ناکام بگذاریم، اما انتظار می‌رود جامعه بین‌المللی در حوزه انرژی این گونه حرکات را که به امنیت انرژی مردم لطمه می‌زند، محکوم کند.
ایران از اقدام‌های مشترک جهانی برای کاهش تغییرات اقلیمی حمایت می‌کند
وزیر نفت در پاسخ به این پرسش که دورشدن از سوخت‌های فسیلی در نظام‌های انرژی و به‌طور کلی گذار به انرژی پاک چه دستاوردهایی دارد، اظهار کرد: در ابتدا باید اشاره کنم که ایران ضمن اینکه معتقد است مشکلات اقلیمی کنونی جهان به‌طور عمده ناشی از فعالیت‌های کشورهای صنعتی در 200 تا 250 سال گذشته است، از تصمیم‌ها و اقدام‌های مشترک جهانی برای کاهش تغییرات اقلیمی و مقابله با آثار مخرب آن، حمایت می‌کند. همچنین مایلم از دولت امارات متحده عربی به‌عنوان یکی از اعضای اوپک و جی‌ئی‌سی‌اف در برگزاری موفق نشست تغییرات اقلیمی سازمان ملل متحد در امارات (کاپ 28) تشکر کنم.
اوجی گفت: سیاست‌هایی که در حوزه انرژی در تصمیم‌های کاپ 28 با عنوان تلاش‌های جهانی برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای جهان در میان‌مدت و بلندمدت بیان شده است، شامل بسته و مجموعه‌ای از توصیه‌های سیاستی است که تأکید شده هر کشور متناسب با شرایط ملی خود و با توجه به اصل مسئولیت مشترک اما متمایز در اجرای آنها مشارکت کند. در این سیاست‌ها، افزون بر توسعه انرژی پاک، از فناوری‌های کربن‌زدایی از جمله فناوری جذب، استفاده و ذخیره‌سازی کربن (CCUS) و هیدروژن کم‌کربن نیز حمایت شده است که به صنعت نفت و گاز اجازه می‌دهد همچنان در تأمین انرژی جهان نقشی بازر داشته باشد.
وی افزود: این رویکرد، بیان‌گر این است که بر خلاف برخی از افراطی‌گری‌های موجود، جامعه جهانی خود را ملزم به اتخاذ سیاست‌هایی جامع، فراگیر و متعادل در حوزه مقابله با تغییرات اقلیمی می‌داند، البته که باید تلاش کنیم این رویکرد بیش از گذشته در مذاکرات چندجانبه جهانی، از جمله در مذاکرات تغییر اقلیمی تقویت شود.
وزیر نفت اظهار کرد: نکته مهم درباره گذار به انرژی پاک و به‌ویژه از طریق کنارگذاردن سریع سوخت‌های فسیلی از نظام انرژی این است که چنین اقدامی می‌تواند به مخاطرات کنونی امنیت انرژی جهان دامن بزند و فقر انرژی را در بسیاری از جوامع و نقاط محروم جهان تعمیق بخشد. با توجه به این‌گونه نگرانی‌های جدی و اساسی است که در بخش دیگری از بسته سیاستی انرژی مصوب کاپ 28، نقش سازنده سوخت‌های دوره گذار که به گاز تعبیر می‌شود، به‌عنوان تسهیل گذار انرژی و در عین حال تضمین امنیت انرژی به رسمیت شناخته شده است.
اوجی گفت: معتقدم در چارچوب گذار عادلانه، منظم و فراگیر انرژی، برای دستیابی به شرایط پایدار در تأمین انرژی و مقابله با گرمایش جهانی، باید سرمایه‌گذاری جهانی در صنعت گاز و فناوری‌های کربن‌زدایی صنعت نفت و گاز به سرعت افزایش یابد.
