به گزارش خبرنگار «نبض انرژی» یکی از مباحثی که طی روزهای اخیر مورد توجه قرار گرفته، بحث برداشت گاز از میادین مشترک است. با وجود اینکه کشور ما در این حوزه اقداماتی را انجام داده؛اما نسبت به کشورهای همسایه در برداشت از میادین مشترک عقب ماندگیهایی دارد که بایستی در این زمینه تدابیری هوشمندانه اندیشیده شود.
براساس این گزارش امروزه کشور ما به دلیل «ناترازی» در تامین گاز برای مصرف خانگی و صنعتی با مشکلات متعددی مواجه است و این موضوع باعث شده که در توسعه استخراج در میدان گازی پارس جنوبی عقب بیفتد، این در حالیست که قطر با مشارکت شرکتهای بزرگ نفتی جهان خیزی بلندی در راستای افزایش استخراج و تولید گاز طبیعی خود برداشته است. قطر ظرفیت تولید گاز خود را از ۷۷ میلیون تن در سال جاری به ۱۲۶ میلیون تن در سال ۲۰۲۶ افزایش خواهد داد. این اقدام قطر در حالی است که ایران به عنوان شریک این میدان مشترک با مشکلات زیادی در زمینه تولید و بهره برداری از آن مواجه است.
تحقیقات نشان میدهد که بسیاری از استانهای کشور در سال جاری با قطعی گاز و برق مواجه شده اند. همچنین عرضه گاز طبیعی به کارخانهها و پتروشیمیها محدود شده است. بنابراین در صورت ادامه این روند ایران نمیتواند به اهداف تولید پتروشیمی خود دست یابد.
پارس جنوبی میدان گازی مشترک میان ایران و قطر است که بزرگترین میدان گاز طبیعی در جهان و دارای ۵۰.۹۷ تریلیون متر مکعب گاز و تقریباً ۷.۹ میلیارد متر مکعب میعانات گازی طبیعی است.پارس جنوبی سهمی ۱۰ درصدی در کل ذخایر گازی زمین دارد این میدان به تنهایی ۴۰ درصد ذخایر گاز ایران را در بر گرفته، اما سهم ایران از برداشت این منبع بسیار کمتر از همسایه جنوبی است. دوحه تاکنون ۲/۵ برابر ایران از میدان مشترک پارس جنوبی تولید گاز داشته سالها پیش سکوهای بسیاری را نصب کرده و اکنون در حال آماده شدن برای افزایش ۴۰ درصدی تولید گاز از این میدان است.
بر اساس آخرین برآوردهای انجام شده، ذخیره درجای گاز پارس جنوبی در طرف ایران، حدود ۱۴.۲ تریلیون مترمکعب و همچنین دارای ذخیرهای بالغ بر ۱۹ میلیارد بشکه میعانات گازی است. با توجه به وسعت این میدان توسعه آن در فازهای مختلف مطابق با برنامههای پنج ساله توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایران و با هدف تأمین تقاضای رو به رشد گاز طبیعی، اعم از مصارف داخلی و تزریق آن به میادین نفتی بهمنظور صیانت از مخازن و همچنین صادرات گاز در دولتهای گذشته در دستور کار وزارت نفت قرار گرفت تا جاییکه دولت سیزدهم طرحهای توسعهای این میدان گازی را با سپردن ادامهٔ کار به شرکتهای ایرانی از جمله شرکت ملی نفت، پتروپارس، نفت و گاز پارس و تاسیسات دریایی ادامه داد و با جداسازی سکوی C ۱۲ از موقعیت فاز ۱۲ به دلیل کاهش تولید و انتقال آن به فاز ۱۱ و نصب در موقعیت تازه بهره برداری از فاز ۱۱ را آغاز کرد.
با توجه به اقدامات انجام شده در هشت سال گذشته، تولید گاز از میدان مشترک پارس جنوبی از سوی ایران از ۲۸۲ میلیون متر مکعب در روز به بالای ۷۰۰ میلیون متر مکعب رسیده که نشاندهنده رشد ۲.۵ برابری ایران در برداشت گاز از این میدان است. از سوی دیگر، با توسعه میدان مشترک گازی پارس جنوبی علاوه بر تامین ۷۵ درصد از گاز کشور از این میدان، توسعه صنعت پتروشیمی نیز در کشور آعاز شد.
با وجود اینکه اینکه ایران در بخش توسعه میادین مشترک قدمهای مثبتی را برداشته؛ اما ناکافی است چرا که توسعه میدان گازی پارس جنوبی توسط قطر این کشور را به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان گاز طبیعی جهان تثبیت خواهد. این امر میتواند به قطر کمک کند تا جایگاه خود را در بازارهای جهانی انرژی تقویت کند و درآمدهای خود را افزایش دهد.
طبق این گزارش ایران به دلیل دارا بودن منابع غنی گاز به عنوان قطب انرژی کشور، هماکنون بزرگترین کانون توسعه صنعتی و موتور اصلی توسعه اقتصادی محسوب میشود. همچنین برای پایان بخشیدن به سالهای بحرانی تأمین تقاضای زمستانی گاز کشور، میتواند راه ورود به صحنه تجارت جهانی گاز را هم فراهم کند؛ زیرا همان اندازه که تولید داخل برای ما باید حائز اهمیت است، صادرات با برنامه هم قطعا باید در برنامههای مسئولان قرار گیرد. در حال حاضر کشورهای همسایه در برداشت از میادین مشترک گازی پارس جنوبی از ما سبقت گرفته و اکنون ایران جایگاه مطلوبی در بازار گاز منطقه ندارد، ایران باید قدمهای خود را تبدیل به گامهایی بلند و پرشتاب کند تا بهره کافی را از این میدان ببرد؛ بنابراین مسئولان کشور باید تلاش خود را مضاعف کنند تا عقب ماندگیها را در این حوزه جبران کنند.