لزوم تصفیه و بازچرخانی پساب برای مقابله با بحران بی‌آبی
لزوم تصفیه و بازچرخانی پساب برای مقابله با بحران بی‌آبی
در حال حاضر در بعضی از کشور‌ها درصد بالایی از فاضلاب تولیدی، تصفیه و بازچرخانی می‌شود، در حالی که در کشور ما تصفیه و بازچرخانی پساب، کمتر مورد توجه قرار گرفته است.

به گزارش خبرنگار «نبض انرژی» امروزه با توسعه شهر‌ها و افزایش جمعیت و گسترش صنایع روزبه روز بر اهمیت کنترل آلودگی آبها، خاک ها، … افزوده می‌شود بنابراین برای حفظ محیط زیست پساب‌های صنعتی و خانگی را باید مدیریت کرده و از ورود آن‌ها به طبیعت خودداری کرد چرا که با این کار سلامت انسان‌ها به خطر می‌افتد.

براساس این گزارش بسیاری از کشور‌های در حال توسعه، جوامع شهری به دلیل فقدان خدمات اصلی دفع ضایعات جامد و تصفیه فاضلاب، و نداشتن فعالیت‌های زیست محیطی مؤثر در این زمینه و عدم رعایت قوانین مربوطه از یک سطح سلامتی پایین و نیز مشکلات زیست محیطی رنج می‌برند. در این گونه کشور‌ها همگام کردن حفظ محیط‌زیست با رشد جمعیت، توسعه اقتصادی و افزایش شهرنشینی، نیاز به برنامه ریزی و سیاستگزاری‌های مؤثر جهت دستیابی محیط زیست سالم دارد. از جمله برنامه ریزی‌ها در این راستا بازیافت فاضلاب های شهری با رعایت ملاحظات زیست محیطی است که زمینه را برای محیط زیست سالم و توسعه پایدار شهری فراهم می‌کند. با توجه به اینکه پیشگیری از ایجاد فاضلاب معمولاً اجتناب ناپذیر است بنابراین باید در جهت تصفیه و بازچرخانی فاضلاب های شهری با هدف جلوگیری از آلوده شدن آب‌ها، میزان انتشار آن در محیط‌زیست گام برداشت.

در طی چند دهه اخیر با توسعه صنعت و تکنولوژی مسئله فاضلاب‌های صنعتی نیز از مشکلات عمده زیست محیطی محسوب می‌شود و فاضلاب‌های صنعتی به دلیل تنوع و کیفیت و کمیت متغیر و متفاوت با فاضلاب‌های خانگی نیاز به توجه و مراحل تصفیه بیشتر دارد.

براساس این گزارش در حال حاضر در بعضی از کشور‌ها درصد بالایی از فاضلاب تولیدی، تصفیه و بازچرخانی می‌شود، در حالی که در کشور ما تصفیه و بازچرخانی پساب، کمتر مورد توجه قرار گرفته است. حال دولت سیزدهم قصد دارد با امکانات موجود در راستای مدیریت منابع آب کشور از این ظرفیت قابل توجه به‌منظور بهره‌وری آب بازار یا بورسی برای عرضه پساب راه‌اندازی کند.

در فرآیند بازچرخانی، سعی بر این است تا کیفیت پساب به حد مطلوبی برسد؛ به عبارت دیگر هدف اصلی در این فرآیند، جداسازی مواد معلق و آلاینده‌های موجود در فاضلاب است تا بتوان از پساب تولیدی در بخش‌های مختلف از جمله استفاده شهری (آبیاری فضای سبز، کارواش‌ها و شستشو)، استفاده تفریحی (آبیاری زمین‌های گلف، تفریحات آبی)، استفاده صنعتی (سیستم‌های خنک کننده، برج‌های خنک کننده، ساخت بتن و سایر مصارف صنعتی) و موارد زیست محیطی (تغذیه آبخوان‌ها) استفاده کرد.

در همین رابطه اتابک جعفری، با اشاره به موضوع پساب و تاکید وزیر نیرو بر اجرای این طرح اظهار کرد: با افزایش جمعیت، توسعه شهرنشینی و گسترش فعالیت‌های صنعتی، میزان تقاضای آب به طرز چشمگیری افزایش یافته است، به‌طوری که این امر در نهایت موجب بحران آب شده و استفاده مجدد از آب در صنعت، پتانسیل کاهش هزینه‌های تامین آب و تصفیه فاضلاب توسط صنایع و کاهش فشار بر منابع آب را به دنبال داشته باشد.

وی افزود: با توجه به اینکه نقش آب در فرآیند تولید صنایع با یکدیگر متفاوت بوده و بر این اساس ارزش آب نیز در بین صنایع یکسان نیست، نیاز است مطالعات جامعی در این خصوص انجام شود تا تفاوت ارزش اقتصادی آب بازیافت شده بین صنایع مختلف مشخص شود تا صاحبان صنایع بتوانند نتایج آن را مبنایی برای اصلاح مصارف صنعتی قرار دهند.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب کشور، آب را به‌عنوان یکی از منابع حیاتی کشور دانست و گفت: یکی از راه‌های حفاظت از آب، مصرف صحیح آب در حوزه‌های مختلف است یا به عبارتی دیگر استفاده از پساب در بخش صنعت، کشاورزی و فضای سبز در واقع استفاده بهینه از آب است.

وی با بیان اینکه استفاده از پساب در بخش‌های مختلف صنعت، کشاورزی و … قابل تسری به تمامی استان‌ها و شهر‌ها است، خاطرنشان کرد: تخصیص پساب به صنعت و در برخی استان‌ها به بخش کشاورزی یکی از برنامه‌های مهم وزارت نیرو است.

جعفری با اشاره به اقدامات انجام شده در قانون بودجه سال آینده، گفت: در قانون بودجه ۱۴۰۱ یک بند مناسبی برای این موضوع اختصاص پیدا کرده که دارای ظرفیت‌های قابل توجهی برای بازچرخانی و افزایش بهره‌وری آب است و بر این اساس بازار یا بورسی برای عرضه پساب به منظور استفاده در بخش کشاورزی و صنعت در حال تشکیل است، به این مفهوم که منابع جدید برای تخصیص وجود خواهد داشت.

وی با بیان اینکه سالانه ۳۲۸.۷ میلیون مترمکعب حجم پساب واگذار شده است، گفت: تعداد ۴۶ قرارداد به روش بیع متقابل و فروش پساب به امضا رسیده که مجموع آن‌ها ۱۶۴ هزار میلیارد ریال شامل ساخت و بهره‌برداری است.