به گزارش نبض انرژی، « صنایع شیمیائی یکی از اصلی ترین ارکان اقتصاد دنیاست. یکی از موثرترین روشهای ایجاد تعادل در عرضه و تقاضای محصولات بالادست و میانی نظیر متانولT توسعه صنایع شیمیائی کوچک است. صنایع شیمیائی یکی از بزرگترین و گسترده ترین زنجیره صنایع موجود در مقایسه با سایر صنایع در جهان بشمار می رود که گردش مالی این صنعت در سال 2019 معادل 3900 میلیارد یورو بوده است.
صنعت پتروشیمی از زیرمجموعه صنایع شیمیائی محسوب میگردد که گردش مالی آن در سال 2019 معادل 1000 میلیارد یورو بوده یعنی بعبارتی ¼ صنایع شیمیائی را تشکیل میدهد. حال با توجه به این آمار میتوان اهمیت توسعه صنایع شیمیائی را بهتر درک نمود.
بطور کلی گسترش صنایع شیمیائی باعث شکوفائی اقتصادی در کشور میگردد و به تبع آن علاوه بر ایجاد مصرف کننده برای صنعت پتروشیمی باعث ایجاد مقاومت در اقتصاد کشور، کاهش نرخ بیکاری، رشد چند برابری گردش مالی میگردد.
هلدینگ انرژی سپهر پس از بهره برداری سه پتروشیمی سبلان، دنا و سیراف، به عنوان بزرگترین واحد تولید متانول ایران، نقش تعیین کننده ای در اقتصاد این محصول خواهد داشت. از این رو با مهندس مجید علی محمدی، مدیرفنی و مهندسی این هلدینگ به گفتگو نشستیم. او از آینده بازار متانول ایران، تکمیل زنجیره ارزش و نقش آن در شکستن سد تحریم ها و در نهایت اقتصاد مقاومتی گفت. ماحصل این گفتگو را می خوانید.»
بنا بر نظر برخی از تحلیلگران اقتصادی وضعیت جهانی بازار متانول مبهم است. شما هم این وضعیت را مبهم می دانید؟
در سالهای اخیر نرخ رشد تولید متانول بیش از نرخ رشد تقاضا بوده از اینرو فاصله بین ظرفیت تولید و تقاضای جهانی بیش از حد معمول است و بروز این شرایط باعث میشود که یا قیمت متانول کاهش یابد و یا منجر به کاهش سطح تولید متانول در مقایسه با ظرفیت تولید عرضه کنندگان این محصول گردد. ولی این نکته حائز اهمیت بوده که بروز این شرایط باعث میگردد که برخی از واحدهای تولید متانول با ظرفیتهای کوچک عمدتا در منطقه اروپا که توان رقابت با واحدهای مگامتانولی را ندارند و هزینه های تولید این واحدهای کوچک به نسبت واحدهای بزرگ بیشتر بوده و به ناچار به حالت تعطیل درآیند که ماحصل آن بخشی از فاصله ظرفیت تولید جهانی با تقاضا کاهش یافته و بتدریج بازار این محصول شرایط بهتری را تجربه خواهد کرد.
حال با توجه به وضعیت بازار جهانی متانول چه راهکارهائی میتواند موثر باشد؟
ببینید بنظر بنده متانول یک محصول میانی پر ارزش در صنعت پتروشیمی بحساب میآید این محصول بدلیل زنجیره های گسترده ای که دارد همواره مورد نیاز صنایع پائین دست خود میباشد. گرچه با شرایط بازار فعلی و پیش بینی بازار چند سال آینده ممکن است این روند کاهش قیمت و یا کاهش تولید ادامه یابد ولی در بدترین حالت فاصله ظرفیت اسمی تولید و تقاضا 30-40% خواهد بود.از اینرو پیشنهاد میگردد فقط برای این میزان مازاد تولید در صنایع پائین دست برنامه ریزی گردد. از دیگر اقداماتی که میتوان برای خروج از این وضعیت انجام داد گسترش بازارهای جهانی است. همانطورکه میدانید بازار هدف این محصولات بیشتر بر روی چین و تا حدودی هم بازار هندوستان متمرکز شده لذا لازم است تولید کنندگان این محصول با توجه به موقعیت جغرافیائی ایران بر روی سایر بازارهای جهانی نظیر اروپای مرکزی،آسیای میانه و آفریقا نیز توجه ویژه داشته باشند.
صنایع پایین دست در این میان چه نقشی دارد؟
زنجیره های پائین دست محصولات پتروشیمی بعنوان پلی بین صنعت پتروشیمی و سایر صنایع دیگر نظیر خودرو سازی، غذائی و غیره می باشد. بعضا برای رسیدن به مصرف کننده نهائی این محصولات( مثلا خودرو سازی) نیاز است چند زنجیره در صنایع پائین دست ایجاد گردد تا به محصول نهائی دست یافت. بعنوان مثال برای تولید پلی استال مورد نیاز خودروساز ابتدا بایستی متانول تبدیل به فرمالدئید گردد و سپس فرمالدید تبدیل به پلی استال میگردد و یا برای تولید MDF در صنایع چوب،ابتدا متانول بایستی تبدیل به فرمالدئید شده و سپس فرمالدئید تبدیل به اوره فرمالدئید گشته و سپس اوره فرمالدئید تبدیل به MDF گردد.
با توجه به مواردی که اشاره کردید چه راهکارهائی را برای توسعه صنایع پائین دست ضروری می دانید؟
اصلی ترین راه برای ایجاد واحدهای زنجیره ارزش، دستیابی به واحدهای مگا ارزش میباشد نه مگا ظرفیت.
