سوختن پایتخت نفت ایران در شعله‌های فقر به روایت آمار
سوختن پایتخت نفت ایران در شعله‌های فقر به روایت آمار
با گذشت ۱۱۰ سال از کشف اولین چاه نفت ایران و خاورمیانه در مسجد سلیمان و به گواه شعله فلر‌های اطراف شهر، زیرِ زمین ۱۰ هزار کیلومتر مربع از شمال شرق خوزستان، هنوز نفت خوابیده، اما سه شهرستان واقع در این منطقه هنور گرفتار فقر و محرومیت هستند؛ محرومیتی که در آمارها هویداست.

«پایتخت نفت ایران در شعله‌های فقر می‌سوزد»؛ این جمله را در «مسجدسلیمان»، «لالی» و «اندیکا» زیاد می‌شنوید.

به گزارش نبض انرژی، با گذشت ۱۱۰ سال از کشف اولین چاه نفت ایران و خاورمیانه در مسجد سلیمان و به گواه شعله فلر‌های اطراف شهر، زیرِ زمین ۱۰ هزار کیلومتر مربع از شمال شرق خوزستان، هنوز نفت خوابیده، اما سه شهرستان واقع در این منطقه هنور گرفتار فقر و محرومیت هستند.

فقر و محرومیت در حدی که به استناد آمار کمیته امداد استان، ۵ درصد از جمعیت ۱۱۳ هزار نفری شهرستان مسجدسلیمان، ۴ درصد از جمعیت ۳۷ هزار نفری شهرستان لالی و ۱۹ درصد از جمعیت ۴۷ هزار نفری شهرستان اندیکا، با مستمری کمیته امداد و یارانه ماهانه زندگی می‌کنند.

این مقدمه گزارشی است به قلم «بنفشه سام گیس» که در ویژه نامه نوروزی روزنامه اعتماد منتشر شده و در ادامه آن به میانگین کمتر از ۵ نفری بعد خانوار در شهرستان‌های اندیکا و لالی اشاره شده و به نقل از مدیر کل کمیته امداد استان آمده:

امسال ۳ هزار و ۶۰۰ خانواده در شهرستان لالی و ۴ هزار و ۸۰۰ خانواده در شهرستان اندیکا با مجوز تبصره ۱۴ (مربوط به رفع فقر مطلق) به طور موقت مددجوی امداد شده اند، که غیر این بر اثر فقر مطلق حتما زمینگیر می‌شدند.

سوختن پایتخت نفت ایران در شعله‌های فقر به روایت آمار

در حالی که دولت‌ها بنابر تاکید قانون دائمی مصوب اردیبهشت ۱۳۸۱، موظف به جبران عقب ماندگی‌های مناطق محروم شده اند، شاخص‌های توسعه در شمال شرق خوزستان، همچنان در حال تنزل بوده چنان که در فهرست ضرایب محرومیت -مصوب هیات وزیران در سال ۱۳۸۸– در حالی که ضریب ۹ به عنوان بالاترین حد محرومیت یک منطقه تعیین شد، تا امروز هم از مجموع ۴ دهستان شهرستان لالی، دو دهستان دارای ضریب محرومیت ۹، یک دهستان دارای ضریب ۸ و یک دهستان دارای ضریب ۷ بوده، از مجموع ۵ دهستان شهرستان اندیکا، یک دهستان دارای ضریب محرومیت ۸ و ۴ دهستان دارای ضریب محرومیت ۷ است.

وضعیت مسجدسلیمان، فقط کمی بهتر از لالی و اندیکا است که از ۴ دهستانش، ۳ دهستان ضریب محرومیت ۶ دارند و فقط یک دهستان، ضریب ۷ گرفته است. این ضرایب فقط اعداد روی کاغذ نیست. حضور در متن مسجدسلیمان، لالی و اندیکا، تلخ‌ترین خاطره هر مسافر غیربومی را رقم می‌زند، چون در بطن طبیعتی دلپذیر و در جوار فرصت‌های بی شمار، عشایر و روستاییان و شهرنشینان، برای تان از بی آبی، از بی پولی، از بیکاری، تعریف می‌کنند.

در مسجدسلیمان که هنوز پایتخت امید جوانان لالی و اندیکا است، چون هنوز سالن سینما دارد و هنوز زمین گلف فعال دارد و هنوز استخر پر آب دارد و هنوز استادیوم دایر دارد، گزارش آلاینده‌های هوا، محرمانه است، اما شهر، پر است از مرکز تعمیر وسایل برقی، چون ذرات معلق گاز، مس را می‌پوساند و اهالی می‌دانند که زیر پای خیلی از مناطق شهر، گاز خوابیده است.

از اینکه اعداد سرشماری‌های ۵ ساله، بدتر شده، از اینکه آدمها، نیازمندتر، بی انگیزه تر، ناامیدترشده اند، از اینکه سرنوشت «سرمسجد» (نام قدیمی شهر پیش از نامگذاری رسمی در ۱۳۰۳شمسی) و توابعش که بعد‌ها شدند لالی واندیکا، چه بد نوشته شد؛ با قلمی که انگار بی رحمانه برای درهم پیچیدن کلاف اقبال شمال شرق خوزستان تراشیده شده بود.

فقر و محرومیت مسجدسلیمان و لالی و اندیکا محصول عملکرد یک شب و یک دولت نیست. مجموع سیاست‌های تمام مدیران کشوری و استانی چنین پایان تلخی را برای این تکه از خوزستان رقم زد. با وجود سد‌های پرآب قدیمی و جدید همچون گتوند و شهید عباسپور و گدارلندر و در حالی که تمام انشعابات سیراب شدن کارون تا رسیدن به اروند رود، از زرد کوه بختیاری سرچشمه می‌گیرد و پنهان و آشکار، از دشت‌های مسجدسلیمان و لالی و اندیکا می‌گذرد، خشکسالی ۱۵ ساله در نیمه شمال شرق استان و بی توجهی مدیران استانی به زمان بندی هزینه کرد اعتبارات ویژه بهسازی منطقه، یکی از عوامل موثر در توسعه فقر این بخش از استان جنوبی کشور است.

در حالی که مهم‌ترین منبع درآمد ساکنان شمال شرق استان، کشاورزی و دامپروری است، ناهمواری زمین و کوهستانی بودن کل منطقه، علاوه بر آنکه پراکندگی روستا‌ها و بخش‌های سه شهرستان مسجدسلیمان، لالی واندیکا را رقم زده، در بسیاری مناطق هر سه شهرستان و به سبب صعب العبوری مسیر‌ها و غیر ممکن بودن احداث جاده، دسترسی مردم به امکانات مرتبط با رفاه و توسعه را هم به حداقل رسانده و بنابراین، درآمدزایی از طریق کشاورزی و دامپروری هم در این مناطق با افت شدید مواجه شده است.

در نتایج سرشماری نفوس و مسکن سال ۹۰، نرخ بیکاری مسجدسلیمان ۴۳.۳ درصد و اندیکا ۳۰.۳ درصد گزارش شد و هر دو شهر در فهرست ۲۰ شهر دارای بالاترین نرخ بیکاری قرار گرفتند. در نتایج سرشماری نفوس و مسکن سال ۹۵، نرخ بیکاری مسجدسلیمان به ۲۲.۷ درصد کاهش یافت و نرخ بیکاری لالی ۲۱.۴ درصد گزارش شد…