دو راهکار اسپانیایی‌ها برای کنترل مصرف آب در بخش کشاورزی
دو راهکار اسپانیایی‌ها برای کنترل مصرف آب در بخش کشاورزی
از جمله کشور‌های مهم جهان که بخش قابل توجهی از ارزش کل صادرات خود را به محصولات کشاورزی وابسته است، باید به اسپانیا اشاره کرد. کشوری که در سال‌های گذشته و به واسطه برداشت بی‌رویه آب در بخش کشاورزی با چالش‌های فراوانی در این حوزه رو به رو شد، اما اکنون با دو راهکار اصلی در پی اصلاح رویه‌های اشتباه گذشته است.

به گزارش خبرنگار «نبض انرژی»  اسپانیا یکی از پیشروترین مناطق جهان در صنعت کشاورزی است که مستند به آمار و ارقام موجود ۴۰ تا ۴۵ درصد ارزش خالص کل محصولات و ۵۰ درصد حجم کل صادرات بخش کشاورزی خود را از ۱۷ درصد اراضی قابل کشت آبی برداشت می‌کند.
فشار مضاعف بر روی زمین‌های محدود با قابلیت کشت آبی در دهه‌های گذشته سبب شده است تا اکنون این کشور در حوزه منابع آب با مشکلات جدی رو به رو شود.
به طور مثال به واسطه استفاده بیش از حد از سموم کشاورزی و کود شیمیایی اکنون بخش قابل توجهی از آب‌های زیرزمینی این کشور به نیترات و سایر سموم کشاورزی آلوده شده است.
چندی پیش در این باره «یورو نیوز» نوشت: تقریباً نیمی از ذخایر آبی اسپانیا به واسطه آلاینده‌های منتشر شده از بخش کشاورزی آلوده شده و این موضوع تأمین آب شرب سالم برای شهروندان را با مشکلات جدی رو به رو کرده است.
بر اساس این گزارش با اینکه سازمان بهداشت جهانی تخمین می‌زند نیترات موجود در آب آشامیدنی نباید از ۵۰ میلی گرم در لیتر تجاوز کند، با این حال داده‌های موسسه زمین شناسی و معدن اتحادیه اروپا نشان می‌دهد که در برخی مناطق کشور اسپانیا مثل والنسیا میزان نیترات موجود در آب به ۵۰۰ میلی گرم در لیتر می‌رسد.
جدا از مسئله آلودگی آب‌های زیرزمینی، همچنین برداشت بی‌رویه از این منابع محدود و خشکسالی نیز دیگر مشکل جدی اسپانیا در حوزه منابع آب است که نگرانی‌های فراوانی را در مورد آینده برای شهروندان این کشور ایجاد کرده است.
بر اساس مطالعات انجام شده اکنون بیش از ۸۳ درصد مردم اسپانیا خشکسالی و محدودیت‌های آبی را بزرگ‌ترین چالش موجود در کشورشان می‌دانند و انجمن اسپانیانیی «La Unión de Uniones de Agricultores y Ganaderos» نیز در گزارشی خسارت‌های ناشی از کمبود آب در این کشور را بیش از ۱.۵ میلیارد یورو در سال ارزیابی کرده است. گزارشی که کشاورزی را به عنوان ستون اصلی اقتصاد اسپانیا در کانون توجه خود قرار داده و تأکید دارد برای کاهش خسارت‌های آبی باید اصلاحات جدی در این حوزه اعمال شود.
جالب اینکه بر اساس گزارش «یورونیوز» در مناطق ساحلی اسپانیا و به واسطه برداشت بی رویه از چاه‌های کشاورزی اکنون تعادل میان آب‌های شور و شیرین از بین رفته است. مستند به این گزارش، بیشترین حجم از مشکلات آبی مثل آلودگی آب‌های زیرزمینی و کمبود آب در امتداد برخی سواحل این کشور و به صورت مشخص در مناطقی رخ داده است که زمین‌های کشاورزی برای سال‌های طولانی از طریق چاه‌های آب به صورت تحت فشار آبیاری شده اند.
اکنون این وضعیت، دولتمردان اسپانیایی را مجاب کرده است تا کشاوران را مجبور کنند علاوه بر نصب کنتور‌های هوشمند و قابل کنترل بر روی موتور‌های برداشت آب، همچنین نسبت به قبل تا ۳۰ درصد میزان برداشت آب از منابع آب زیرزمینی را کاهش دهند.
البته این تنها راه اسپانیایی‌ها برای کاهش آسیب‌های توسعه کشاورزی بر روی منابع آب نیست و مستند به اطلاعات موجود، دولتمردان این کشور بنا دارند با افزایش سهم آب کشاورزی از بخش سیستم‌های تصفیه فاضلاب شهری به حفظ ذخایر آب زیرزمینی کمک کنند.
در همین باره یک موسسه تحقیقاتی در حوزه منابع آب که در هلسینکی فنلاند مستقر است با اشاره به گزارش سال ۲۰۱۷ سازمان ملل که پساب را به عنوان یک منبع دست نخورده آب معرفی کرده بود، اسپانیا را نسبت به دیگر کشور‌های اروپایی دارای توانمندی بسیار بالا برای استفاده مجدد از پساب در بخش کشاورزی معرفی و اظهار امیدواری کرده است که این کشور بتواند با استفاده از آب تصفیه خانه‌های فاضلاب شهری در بخش کشاورزی تا حد زیادی مشکلات به وجود آمده در حوزه آب را مدیریت و کاهش دهد.