به گزارش خبرنگار «نبض انرژی» هر ساله با فرارسیدن اوج زمستان در کشور نه تنها با وارونگی و تشدید آلایندههای مواجه هستیم بلکه در حوزه تامین گاز بخش صنایع و بعضا گاز خانگی نیز با مشکل روبهرو هستیم. با این که ایران یکی از کشورهایی است که بزرگترین منابع گازی جهان را در اختیار دارد، اما در بهرهبرداری از میدان انرژی خود موفق نبوده و منابع موجود پاسخگوی کامل نیازهای داخلی نیست.
براساس این گزارش افت فشار گاز از یک سو و سرما و یخ بندان در شهرهای شمالی کشور از سوی دیگر شرایط سخت و بحرانی را برای مردم و دولت به وجود آورده است. این وضعیت بحرانی تا جایی پیش رفته که مسئولان امر نسبت به این موضوع هشدار میدهند. همچنین یکی دیگر از عوامل این موضوع قطع گاز از سوی ترکنستان عنوان میکنند. لازم به ذکر است زمانی که قرارداد واردات گاز از تکمنستان منعقد شد مسئولان وقت این موضوع را گام مهم برای کشور تلقی میکردند. لازم به یادآوری است ساخت خط لوله گاز یکهزار و ۲۴ کیلومتری شمال و شمال شرق ایران در دو فاز انجام شد، فاز اول این خط لوله به طول تقریبی ۵۲۴ کیلومتر سال گذشته با سرمایه گذاری ۶۰۰ میلیون دلار و فاز دوم این خط لوله انتقال گاز، حدفاصل میامی – سنگ بست به طول ۳۸۰ کیلومتر (۴۸ اینچ) که ظرفیت انتقال روزانه ۵۸ میلیون متر مکعب گاز و ۵۰۰ کیلومتر طول دارد را و دو رییس جمهور هفتم آذرماه ۸۹ به طور رسمی راه اندازی کردند. برای راه اندازی این طرح ۵۵۰ میلیون دلار سرمایه گذاری شده است. انتقال مستقیم گازهای پارس جنوبی به شمالشرق ایران، خودکفایی از واردات برای تامین گاز ۶ استان شمالی، ایجاد کریدوری جدید برای سوآپ و ترانزیت گاز به بازارهای شرق آسیا و اروپا، افزایش پایداری شبکه ملی گاز و امکان افزایش سهم ایران در تجارت جهانی گاز از مهمترین مزیتهای اقتصادی این پروژه یک میلیارد و دویست میلیون دلاری به شمار میرود. خط انتقال گاز شمال و شمال شرق با فشار طراحی ۷۱ بار (۱۰۵۰ پوند براینچ مربع) احداث شده است و با بهره گیری از ۹ ایستگاه فرستنده و گیرنده توپک، همچنین ۲۶۰ شیر بین راهی و ۱۴ ایستگاه حفاظت کاتدیک، ظرفیت انتقال روزانه ۶۰ میلیون متر مکعب گاز را دارد؛ بنابراین با قطع واردات گاز از ترکمنستان این نگرانیها را در خصوص تامین گاز بخش خانگی را تشدید کرد تا جایکه جواد اوجی وزیر نفت گفت واردات گاز از ترکمنستان بهصورت کامل قطع شده است، اما با تغییرهایی که همکارانم در خطوط انتقال گاز اعمال کردهاند و استفاده از حداکثر ظرفیت تولید در جنوب کشور تا این لحظه توانسته اند استمرار در گازرسانی کشور را حفظ کنند.
همچنین محمدرضا جولایی با اشاره به دمای زیر یک درجه در بسیاری از شهرهای کشور و کمسابقه بودن پایداری چنین سرمایی، گفت: با افزایش مصرف گاز در بخش خانگی و تجاری، همچنین قطع گاز وارداتی از ترکمنستان به دلیل سرمای زیاد در این کشور، شاهد افت فشار گاز در شمال و شمال شرق کشور هستیم. از سوی دیگر جلیل سالاری مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی کشور یکی از دلایل افت شبکه گاز کشور را قطعی گاز ترکمنستان بهدلیل چالشهای داخلی شبکه گاز این کشور اعلام کرد و گفت: این قطعی نیز مزید بر علت شد و با عدم استفاده از این ظرفیت مناسب، فشار مضاعفی بر شبکه گاز کشور تحمیل شد.
قطع گاز خانگی در برخی شهرها و هشدارهای جدی درباره احتمال قطع شدن گسترده در حالی است که جایگاههای سیانجی در شمار قابل توجهی از شهرهای کشور از جمله استانهای گلستان، قم و شهرهای مشهد و میاندوآب با هدف «تقویت شبکه توزیع گاز برای مشترکان خانگی» در روزهای گذشته تعطیل شده است.
با توجه به جدی شدن خطر قطع گاز همزمان با کاهش شدید دما در بیشتر مناطق ایران، دولت از روشهای مقطعی از جمله تعطیلی چندروزه مدارس، دانشگاهها، ادارات و بانکها در برخی استانها با هدف کاهش مصرف استفاده کرده است.
بحران گاز در کشور که برای چندمین سال در فصل سرما بروز کرده، در حالی است که ایران پس از روسیه بزرگترین کشور دارنده ذخایر گازی در جهان است. بر اساس گزارشها مهمترین دلایل کمبود گاز با وجود ذخایر گسترده در ایران، اتلاف این انرژی در فرایند تولید، انتقال و توزیع و عدم بهروزرسانی زیرساختها و نبود سرمایهگذاری کافی در این حوزه است.
همچنین ناترازی تولید و مصرف و عدم مدیریت از سوی مسئولان همه ساله این مشکلات را دو چندان کرده است این در حالیست که مدام مسئولان در زمان نزدیک شدن به تابستان یا زمستان معتقدند برنامه ریزی انجام شده و مشکلی در تامین سوخت نخواهیم داشت در حالیکه این روند در کشور برعکس بوده است بنابراین نمیتوان با وعدههای توخالی مصرف سوخت را مدیریت کرد بلکه نیازمند اتخاذ تدابیر هوشمندانه در این زمینه است.
طبق گزارش یکی از موارد مهم دیگری که در این راستا بی تاثیر نبود عدم مدیریت مصرف از سوی مردم است هموطنان باید مصرف گاز و برق خود را در این شرایط بحرانی مدیریت کنند تا همه بتوانند از این منبع استفاده بهینه را داشته باشند. همچنین با استفاده از راهکارهای ساده میتوان در مصرف گاز صرفه جویی کرد که نیازمند تصمیمات جدی از سوی دولت و همراه مردم است، به عنوان مثال دو جداره و عایق کردن درها و پنجرهها، بررسی وضعیت سلامت دودکشها و برطرف کردن معایب، استفاده از پردههای ضخیم، رعایت دمای ۱۸ تا ۲۱ درجه سانتی گراد، استفاده از لباسهای گرم و مناسب در منزل، بستن کانالهای کولر با پوششهای ضخیم و مناسب، بررسی وضعیت سلامت موتورخانهها و انجام تعمیرات و سرویسهای دورهای، انتخاب سیستم گرمایشی با مصرف بهینه، استفاده از سیستم ترموستاتیک جهت تنظیم هوشمندانه دمای خانه و. از جمله راهکارهای کاهش هدر رفت انرژی و استفاده تمامی هموطنان از این نعمت الهی است.
به گفته جولایی در حال حاضر ۶۰ تا ۷۰ درصد منازل از بخاری و مابقی از شوفاژ و پکیج جهت گرمایش استفاده میکنند. اگر مردم در منازل یک بخاری را به مدت ۶ ساعت در روز خاموش کنند ۴۰ تا ۵۰ میلیون متر مکعب در روز در کل کشور صرفهجویی میشود.