به گزارش خبرنگار «نبض انرژی» یکی از مباحثی که در دستور کار دولت‌های گذشته به ویژه وزارت نفت بود موضوع احداث پالایشگاه‌های کوچک یا مینی ریفاینری بود که این بحث به شدت دنبال می‌شد، اما با تغییر دولت متاسفانه احداث پالایشگاه کوچک کنار گذاشته شده است تا، چون که جلیل سالاری معاون وزیر نفت در امور پالایش، ایجاد این پالایشگاه‌ها را غیراقتصادی توصیف کرده است. در مینی پالایشگاه‌ها محصولات متنوعی (گاز مایع، بنزین، نفتا، گوگرد، آسفالت و قیر و مازوت) طی فرایند‌های پیچیده تولید می‌شود.
عدم نیاز به سرمایه هنگفت، کوتاه بودن زمان تاسیس و احداث، صادرات آسان، افزایش درآمد ارزی کشور توسط مینی پالایشگاه ها، اشتغال زایی، بازگشت سریع سرمایه، سرمایه گذاری کم همراه با سود بالا و تولید محصولات متنوع از عمده مزیت‌های احداث پالایشگاه‌های کوچک است.
لازم به ذکر است که تمامی پالایشگاه‌ها وظیفه دارند تا به تولید و تصفیه نفت خام بپردازند. مینی ریفاینری‌ها نیز موظف‌اند تا با انجام میعانات گازی و تولید انواع نفت خام فراورده‌های مناسبی را برای مخاطبان خود تهیه کنند در همین راستا یکی از برنامه‌هایی که در دولت گذشته پیگیری می‌شد ایجاد پالایشگاه‌های مقیاس کوچک در نقاط مرزی بود که زنگنه، وزیر نفت سابق، هدف خود را از ایجاد این پالایشگاه‌ها انتقال نفت به نقاط مرزی و صادرات به کشور‌های همسایه، به جای راه اندازی خط لوله اعلام کرده بود تا جاییکه جلیل سالاری معاون وزیر نفت در امور پالایش، ایجاد این پالایشگاه‌ها را غیراقتصادی توصیف کرده است.
برهمین اساس سالاری، شرایط قابل قبول توسعه این پالایشگاه‌های کوچک را تنها در صورت فرایند تفکیک و تبدیل آن به مواد دیگر موجه و اقتصادی عنوان می‌کند و ضمن اشاره به انجام این پروسه در دیگر کشور‌ها معتقد است که در دنیا وقتی می‌خواهند نفت خام‌های فوق سنگین را به قیر تبدیل کنند از این پالایشگاه‌ها استفاده می‌کنند. ولی در مجموع ایجاد پالایشگاه‌هایی در مقیاس کوچک به منظور تولید محصول نهایی اقتصادی نیست و در دنیا هم خیلی مرسوم نیستند.
همچنین به گفته تنگستانی عضو هیات مدیره انجمن صنفی کارفرمایی پالایش نفت معتقد است که بزرگترین و تنهاترین مشکل پالایشگاه‌های کوچک کمبود خوراک است؛ بنابراین ریفاینری‌ها به دلیل کمبود خوراک و نرسیدن خوراک مستمر نمی‌توانند از سرمایه گذاری که انجام داده اند بهره برداری کنند و ناچار مشکلاتشان را به انجمن مطرح کردند. در این راستا سال گذشته با پیگیری که انجمن به عمل آورده است، قانونی در جهت الزام به تامین خوراک در بودجه ۱۴۰۱ برای این مینی ریفاینری‌ها منظورگردید و به تصویب مجلس هم رسید. بر اساس بند ش تبصره یک قانون ۱۴۰۱ مجلس دولت را موظف کرده است تا خوراک پالایشگاه‌های کوچکی که خود مجوز آن را صادر کرده است به موقع تامین کند تا این واحد‌ها بتوانند علاوه بر اشتغال پایدار، برای کل اقتصاد نیز منافعی را در پی داشته باشند. با توجه به پیگیری و تصویب قانون بودجه‌ای که الزامی برای دولت به تامین خوراک پالایشی‌ها بوده، این انتظار وجود دارد که این قانون در بودجه سال‌های آینده هم تکرار شود و فقط به بودجه ۱۴۰۱ اکتفا نشود. اما نکته اساسی اجرا نشدن همین قانون بودجه‌ای است که به تصویب رسیده است. به عبارتی با همه تلاش‌های قانونی و الزامات مطرح شده برای تامین خوراک، همچنان این واحد‌های پالایشی با کسری خوراک و نیمه فعال بودن مواجه هستند.
