به گزارش خبرنگار «نبض انرژی» با توجه به اهمیت محیط زیست در زندگی انسانها، سازمان ملل هر ساله به منظور تنویر افکار عمومی و آگاهی سازی در این زمینه شعاری را به این روز اختصاص میدهند تا از این طریق بتواند در جهت آگاهسازی افراد در زمینه نگهداری و مراقبت از محیط زیست گام بردارد.
همچنین سازمان ملل معتقد است که بشریت از منابع جهان سریعتر از آنچه که به طور طبیعی بازیابی میکند، استفاده میکند. ما نیاز به اقدام فوری برای رسیدگی به این مسائل اضطراری داریم و «تنها یک زمین» و تمرکز آن بر زندگی پایدار در هماهنگی با طبیعت، ضرورتی انکارناپذیر است.
تغییرات آب وهوایی و پیامدهای آن در حال حاضر بیشترین توجە جامعە جهانی را به دنبال داشتە است. طبق گفته سازمان ملل برای جلوگیری از افزایش دمای ۲.۷ درجه سانتیگراد و بالاتر تا پایان قرن، انتشار CO۲ باید تا سال ٢٠٣٠ به نصف کاهش یابد. زمان برای نجات سیارهمان در حال اتمام است. ما از معادل ۱.۶ زمین برای حفظ روش فعلی زندگی خود استفاده میکنیم و منابع زمین ما به دلیل محدودیت به سادگی نمیتواند خواستههای ما را برآورده کند.
در همین راستا نورالله مرادی سخنگوی سازمان محیط زیست با اشاره به شعار «تنها یک زمین، تمرکز بر زندگی پایدار در توازن با طبیعت» بهعنوان شعار روز جهانی محیطزیست (۵ ژوئن) در سال ۲۰۲۲، عنوان کرد: نامگذاری روز جهانی محیطزیست به سال ۱۹۷۲ یعنی ۵۰ سال پیش بازمیگردد در آن سال برای اولین بار، سازمان ملل متحد کنفرانسی را با موضوع انسان و محیطزیست در شهر استکهلم سوئد برگزار کرد. همزمان با برپایی این کنفرانس، مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامهای را تصویب کرد که منجر به تشکیل UNEP برنامه محیطزیست سازمان ملل شد.
براساس این گزارش با نگاهی بە وضعیت محیط زیست ایران متوجە میشویم کە همه فاکتورهای زیست محیطی در ایران در بحران و آشفتگی به سر میبرند. جمعیت ایران بدون توجە بە ظرفیتهای و منابع آن افزایش یافتە و بە تبع آن رد پای اکولوژی هم افزایش چشمگیری داشتە است.
در چهل سال اخیر بیش از ٢٠ میلیون هکتار از مراتع تغییر کاربری دادە شدەاند. گونەهای زیاد جانوری و گیاهی منقرض شدەاند. بدون توجه بە توان اکولوژیکی سرزمین کشاورزی نامتوازن، و ناپایداری توسعە پیدا کردە است. بیش از ۸۶ میلیارد متر مکعب آب تجدیدپذیر در بخش کشاورزی برداشت میشود در حالی کە خلأ عملکرد حدود ۶۰ درصد است؛ یعنی تنها ۴۰ درصد از پتانسیل عملکرد گیاهان در ایران بە عملکرد قابل برداشت تبدیل میشود! و از این میزان حدود ٣٠ میلیون تن بە ضایعات تبدیل میشود.
همچنین اوضاع نابسامان کشاورزی بیشترین آسیب را بە منابع آبی وارد کردە است. نتیجە آن خشک شدن تالابها، فرسایش خاک، فرونشست زمین، بیابانزایی، شور شدن خاک و ظهور کانونهای جدید ریزگرد بودە است. مصرف سم و کود شیمیایی در کشاورزی ایران بسیار فراتر از استانداردهای جهانی است و عدم توجە بە دورە کارنس سموم، ماندگاری آنها را بیشتر کردە و خود عاملی برای تهدید سلامت شهروندان است. کاهش و حل معضلات محیطزیستی در ایران ضمن آنکە نیاز بە بازنگری در برنامەهای توسعە بە سمت توسعە پایدار دارد، نیازمند همراهی و همفکری با جامعە جهانی است تا با کمک فناوریهای جدید و همکاری کشورهای منطقە بتوان مشکلات زیستمحیطی را کاهش داد.
مدیرکل دفتر اقتصاد و فناوری محیط زیست سازمان حفاظت محیط زیست، در سال ۲۰۲۲ ایران در حوزه شاخص عملکرد زیست محیطی نسبت به سالهای قبل با توجه به افزایش شاخصها امتیاز خوبی نداشته است و کارشناسان میگویند زیست بوم ایران در سالهای آینده گرفتار بحرانهای بزرگ زیست محیطی خواهد شد در حال حاضر ۲ هزار و ۵۰۰ گونه گیاهی کشور در معرض خطر نابودی قرار دارند و زنگ خطر تنوع زیستی آنها به صدا درآمده است.
همانطور که گفته شد حفاظت از محیط زیست و نگهداری آن موضوعی حیاطی است و با توجه به اهمیت این حوزه در بقای زندگی انسان و لزوم نگهداری مناسب آن باید ضمن تغییر الگوی زندگی انسانها فرهنگ استفاده درست از آن نیز آموزش داده شود تا بتوان در شاخصهای مختلف رشد داشت و ایران را در میان کشورهای حامی محیط زیست ارتقا داد.