رضا اردکانیان امروز چهارشنبه در پیام ویدئویی به پنجمین نمایشگاه و کنفرانس بین‌المللی و دومین جایزه ملی انرژی‌های تجدیدپذیر ایران با بیان اینکه امیدوارم نتایج گفت‌وگو‌ها و تعاملات در این نمایشگاه و کنفرانس بین‌المللی بتواند افق جدیدی در مسائل انرژی کشور بگشاید، اظهار کرد: امروزه اهمیت انرژی در عرصه بین‌المللی و توسعه کشور‌ها دو چندان شده است. از مهم‌ترین رفتار‌های دهه‌های پیش رو، توسعه استفاده از برق به‌عنوان جایگزین برای سایر حامل‌های انرژی است، به‌گونه‌ای که ظرفیت تولید و مصرف برق به بیش از دو برابر افزایش خواهد یافت.
او افزود: یکی از رخداد‌های مهم حوزه انرژی، تامین وجه غالب برق از منابع انرژی‌های تجدیدپذیر و پاک است؛ اگرچه نفت و به‌خصوص گاز طبیعی همچنان در فضای گسترده نیاز به انرژی حضور فعال دارند، ولی نقش تبدیل آن‌ها به کالا، همچون محصولات پتروشیمی وجه پررنگ‌تری در عرصه نفت و گاز خواهند بود.
وزیر نیرو اظهار کرد: در سال‌های اخیر بازار انرژی‌های تجدیدپذیر و نیز چارچوب سیاست‌های حاکم، به‌سرعت در حال‌توسعه و پیشرفت بوده و تحقق ۱۷۷ گیگاوات ظرفیت نصب‌شده جدید با سرمایه‌گذاری جهانی بیش از ۲۸۲ میلیارد دلاری در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر در سال ۲۰۱۹ میلادی (با ۱% افزایش نسبت به سال قبل از آن) مجموع ظرفیت جهانی نصب‌شده نیروگاه‌های تجدیدپذیر به دو هزار و ۵۳۳ گیگاوات رسیده است.
به گفته اردکانیان، نیروگاه‌های بادی و خورشیدی به ترتیب با ۶۲۲ و ۵۸۴ گیگاوات بیشترین ظرفیت را در بین منابع انرژی‌های تجدیدپذیر به خود اختصاص داده‌اند.
او با اشاره به پیش‌بینی‌های صورت‌گرفته در سناریوی نقشه راه انرژی‌های تجدیدپذیر، گفت: بر اساس پیش‌بینی‌های صورت‌گرفته در سناریوی نقشه راه انرژی‌های تجدیدپذیر (REmap) که از سوی آژانس بین‌المللی انرژی‌های تجدیدپذیر (IRENA) ارائه شده، سهم انرژی‌های تجدیدپذیر “تا سال۲۰۳۰ میلادی می‌تواند به بیش از ۳۰ درصد در سبد انرژی دنیا” برسد که این امر در سایه تکنولوژی‌هایی که در حال حاضر در دسترس هستند امکان‌پذیر است که “افزایش بهره‌وری انرژی و همچنین بهبود دسترسی به انرژی می‌تواند سهم انرژی‌های تجدیدپذیر را در ترکیب انرژی جهانی به ۳۶ درصد هم برساند”.
وزیر نیرو تصریح کرد: جهان در حال تحول در بخش انرژی از یک سیستم مبتنی بر انرژی‌های فسیلی به سیستمی متشکل از انرژی‌های تجدیدپذیر است و تقریباً هر کشوری متناسب با محدوده جغرافیایی‌اش قادر به مهار انرژی‌های تجدیدپذیر در حوزه جغرافیایی خود خواهد بود که این امر می‌تواند تأثیر عمیقی بر اقتصاد جهانی بگذارد.
او افزود: از طرف دیگر از نظر ژئوپلیتیک، تجارت نفت و گاز بر پایه و اساس سیستم ژئوپلیتیکی کنونی مستقر در دنیا بوده و بیشتر کشور‌هایی که تولیدکننده سوخت‌های فسیلی هستند درگذشته اقتصاد خود را برروی این منابع استوار و اداره کرده‌اند و لذا ضرورت دارد الگوی جدید و متنوعی برای اقتصاد خود انتخاب کنند.
اردکانیان اضافه کرد: این امر علاوه بر آنکه دغدغه‌ای برای این کشور‌ها به‌حساب می‌آید، فرصت عظیمی برای کشور‌های تولیدکننده سوخت فسیلی نیز است، زیرا بسیاری از آن‌ها از نظر منابع انرژی‌های تجدیدپذیر نیز غنی هستند، بنابراین فرصتی برای آن‌ها وجود دارد تا بتوانند به‌عنوان بازیگر فعال بخش انرژی باقی بمانند.
این مقام مسئول یادآور شد: اضافه شدن منابع انرژی‌های تجدیدپذیر به منابع سوخت‌های فسیلی، موجب می‌شود که دنیا به سرعت شروع به حرکت به سمت تغییر ماهیت انرژی از نوع سنتی آن به فن‌آوری‌های جدید بنماید و در این راستا و درک مقیاس این تحول انرژی و پررنگ‌تر شدن از هر زمان دیگری در بازه آینده، ضرورتی غیرقابل‌انکار است.
وزیر نیرو با اشاره به بازار توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر ایران بیان کرد: با اتکا به پتانسیل بالای منابع انرژی‌های تجدیدپذیر اعم از خورشیدی، بادی، زیست‌توده، زمین‌گرمایی و غیره وزارت نیرو به‌منظور تحقق سیاست‌ها و اسناد بالادستی در برنامه‌های توسعه‌ای جمهوری اسلامی ایران و ایجاد تحول در زمینه توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، اقدامات خوبی را برنامه‌ریزی کرده است.
حمایت از بخش خصوصی برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر
او افزود: “حمایت از بخش خصوصی” برای توسعه کاربرد انرژی‌های تجدیدپذیر (۱۰۰ درصد نیروگاه‌های تجدیدپذیر ایران از سوی مشارکت مردمی و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در حال انجام است)، عقد قرارداد خرید تضمینی برق تجدیدپذیر با شرایط مناسب، حمایت از تولیدکنندگان با هدف” انتقال و بومی‌سازی فن‌آوری‌های” انرژی‌های تجدیدپذیر، “حمایت از مراکز تحقیقاتی” جهت توسعه برنامه‌های تحقیقاتی برای فن‌آوری‌های رقابت‌پذیر و فراهم‌کردن زمینه “دسترسی به برق پایدار در مناطق دورافتاده و روستاها” با نظارت شرکت‌های زیرمجموعه وزارت نیرو از جمله این اقدامات است.
اردکانیان با اشاره به رویکرد جدید وزارت نیرو برای تحقق بیشتر اهداف بهره‌وری انرژی برق و توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، گفت: “سیاست توأمان تولید و مصرف بهره ورانه انرژی برق” که از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده و در این خصوص ابلاغ اخیر مصوبه “طرح برق امید” گواه بر این ادعا است.
او افزود: در این طرح از یک‌سو مصرف‌کنندگان با استفاده از “روش‌های بهره‌ورانه و راهکار‌های مدیریت انرژی”، مصرف برق خود را منطقی و از مزایای اقتصادی آن بهره‌مند خواهند شد، و از سوی دیگر استفاده از “مولد‌های کوچک خورشیدی خود تأمین”راهکاری است که ضمن مشارکت مردم با وزارت نیرو در تولید برق پاک، فرهنگ توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر و مدیریت مصرف انرژی در جامعه را به‌سرعت گسترش خواهد داد.
این مقام مسئول با بیان اینکه بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده تاکنون شاهد بهره‌برداری از حدود ۸۵۰ مگاوات نیروگاه‌های انرژی‌های تجدیدپذیر و پاک بوده‌ایم، تصریح کرد: نیروگاه‌های مذکور از طریق سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و مشارکت مردمی (بیش از ۱۶۰ شرکت فعال در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر) در اکثر قریب به اتفاق استان‌های کشور ایران توسعه‌یافته‌اند.
وزیر نیرو اضافه کرد: ظرفیت مذکور شامل چهار هزار و ۵۰۰ واحد سامانه‌های کوچک‌مقیاس (پشت‌بامی) خورشیدی است که تماماً در مناطق محروم و کم برخوردار کشور احداث‌شده‌اند و همچنین ۲۶۰ مگاوات ظرفیت تجدیدپذیر در حال احداث بوده که پیش‌بینی می‌شود اکثر آن‌ها تا پایان فعالیت دولت دوازدهم به بهره‌برداری برسند.
استفاده از ظرفیت طبیعی هر منطقه برای تولید و تأمین برق موردنیاز
او با اشاره به اقدامات توسعه‌ای تجدیدپذیر با احداث نیروگاه بادی در منطقه پر پتانسیل بادی (میل نادر، استان سیستان و بلوچستان) یادآور شد: “استفاده از ظرفیت خدادادی طبیعی” در این منطقه برای تولید و تأمین برق موردنیاز منطقه که با ایجاد یک زیرساخت ازجمله احداث خط ۴۰۰ کیلوولت توسط دولت برای انتقال توان تولیدشده توسط نیروگاه‌های بادی بخش خصوصی به شبکه که در فاز اول ۵۰ مگاوات تا پایان دولت دوازدهم، و توسعه آن تا هزار مگاوات، می‌تواند مشوق خوبی برای رشد سرمایه‌گذاری توسط بخش خصوصی در آن منطقه باشد.
اردکانیان ادامه داد: این کنفرانس بین‌المللی که در آن صاحب‌نظران انرژی از ایران و سایر کشور‌ها گرد هم آمده‌اند فرصتی مغتنم برای بررسی تبادلات علمی، فنی و اقتصادی مرتبط با انرژی و میزان جهت‌دهی به این تبادلات و همچنین استفاده از مزایای توافق‌نامه‌های بین‌المللی در زمینه تأمین انرژی پایدار برای ایران و تقویت “امنیت منطقه‌ای” از طریق توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر برای تأمین انرژی موردنیاز کشور‌ها است.
این مقام مسئول در بخش پایانی سخنان خود تاکید کرد: با توجه به موقعیت خاص جغرافیایی ایران و وجود تقاضای فراوان به برق و انرژی در اغلب کشور‌های هم‌جوار، ابلاغ مصوبه “صادرات برق تجدیدپذیر” از سوی وزارت نیرو و حمایت از آن، یکی دیگر از اقدامات مهمی است که زمینه را برای همکاری‌های بین‌المللی فراهم کرده تا “از طریق سرمایه‌گذاری شرکت‌های خصوصی داخلی، خارجی و یا مشترک” بر روی پتانسیل‌های جذاب انرژی‌های تجدیدپذیر ایران، برق تولیدی را به کشور‌های همسایه صادر کنند.
او اضافه کرد: از آنجا که یکی از دستاورد‌های این کنفرانس شبکه‌سازی شرکت‌های داخلی و خارجی است، انتظار می‌رود این فرصت بالقوه مورد استفاده واقع شود تا از طریق انعقاد موافقت‌نامه‌ها و قرارداد‌های همکاری بین شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران خارجی با بخش خصوصی داخلی در زمینه “توسعه انواع نیروگاه‌های تجدیدپذیر و صادرات برق” آن‌ها بالفعل شود.
وزیر نیرو در خصوص این کنفرانس بین‌المللی عنوان کرد: بدون شک فرا مرزی بودن کنفرانس بین‌المللی تجدیدپذیر زمینه مناسبی را برای همکاری‌های بیشتر میان جمهوری اسلامی ایران و سایر کشور‌ها در زمینه مسائل “آموزشی، انتقال تجربه و انتقال دانش فنی در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر” را بین طرفین فراهم می‌کند و این در حالی است که یکی از عوامل مؤثر بر امنیت منابع انرژی، استفاده از آخرین تکنولوژی‌ها برای بهره‌برداری از این منابع است.
او پتانسیل ایران را در منابع انواع انرژی‌های تجدیدپذیر بالا دانست و بیان کرد: کشور ایران می‌تواند در رشد تولیدات علمی و فناوری در سطح جهان سهم بسزایی در این رشد داشته باشد.
به گفته اردکانیان جایزه ملی انرژی‌های تجدیدپذیر ایران ضمن تشویق و ترویج استفاده حداکثری از انرژی‌های تجدیدپذیر در میان بدنه جامعه، باعث تقویت همکاری گروه‌های ذی‌نفع در این حوزه شده و منجر به پیشرفت بیش از پیش این اکوسیستم می‌شود.
این مقام مسئول در پایان گفت: امیدوارم اعطای جایزه به الگو‌های برتر و موفق ملی در این عرصه موجب ایجاد انگیزه، گسترش ارتباطات و همکاری‌های علمی، صنعتی، تجاری و اجرایی در سطوح کشوری، منطقه‌ای و جهانی شود.
