جای «مدیریت صحیح بر مصرف آب» در کشور خالی است/جداسازی آب شرب از مصارف خانگی در کشورهای پیشرفته
جای «مدیریت صحیح بر مصرف آب» در کشور خالی است/جداسازی آب شرب از مصارف خانگی در کشورهای پیشرفته
کارشناس آب شرایط فعلی مدیریت آب در کشور را مطلوب ندانست و بر ضرورت تفکیک سرانه مصرف از تلفات در اعمال سیاست های بهبود مصرف تاکید کرد.

به گزارش نبض انرژی؛انوش نوری اسفندیاری در خصوص بالابودن مصرف سرانه آب در ایران و پایین بودن قیمت آب به عنوان دلیل پرمصرفی مشترکان گفت: دو موضع اصلی در بخش آب، سرانه برداشت ‌آب و سرانه مصرف آن در مناطق شهری است و سرانه اعلام شده برای مصرف آب هر ایرانی یعنی 250 تا 300 لیتر فقط برای مصرف آب خانگی نیست، بلکه بخشی از این آب جزو مصارف صنعتی و خدمات است.

وی با اشاره به تغییرات جمعیتی کلان شهرها در شب و روز افزود:مثلا ممکن است جمعیت تهران در شب 8.5 میلیون نفر باشد،اما در روز به 14 میلیون نفر هم برسد. بنابراین بخشی از مناطق شهری کشور غیررسمی هستند و انشعابات غیرمجاز دارند و مصرف آب آنها جزو تلفات در شبکه توزیع آب محسوب می شود.

اسفندیاری خاطرنشان کرد: وقتی این موارد از یکدیگر تفکیک نشود و رقم کل برداشت آب رابه جمعیت تقسیم کنیم،مصرف آب را نشان نمی‌دهد. اگر بتوانیم مصرف آب خانگی را بعد از کسر آب به حساب نیامده داشته باشیم،می‌تواند مبنای مصرف باشد، هر چند باید کل جمعیت را نیز برای محاسبه این مصرف در نظر بگیریم.

به گفته وی  همواره در این محاسبات ابهاماتی در آمار و اطلاعات وجود دارد،در حالی که برای مقایسه‌های بین‌المللی باید با احتیاط انجام شود و اکثر کشورهای توسعه‌یافته حتی جداسازی مصارف شرب را از سایر مصارف در اختیار دارند.

عضو شورای سیاست‌گذاری اندیشکده تدبیر آب ایران افزود: پس این مقایسه‌ها باید با یک استانداردسازی لازم انجام شود مثلاً در فصول گرم کولر آبی داریم که مقدار زیادی آب را تبخیر می‌کند و این در الگوی زندگی ایرانی‌ها وجود دارد، در حالی که در اکثر کشورهای اروپایی این موضوع وجود ندارد. پس باید برای هر کدام از اجزای مصرف آب یک راهکار مشخص ارائه کنیم تا ببینیم به چه شیوه‌ای می‌توان مصرف آب را کنترل کرد.

وی با اشاره به اینکه کولرهای آبی یکی از گزینه‌های اصلی برای مصرف بالای آب هستند و با استانداردسازی این کولرها می‌توان گام مهمی برای کاهش سرانه مصرف آب برداشت، گفت: دهها سال است که کولرهای آبی به راحتی و بدون هیچ استانداردسازی در حال استفاده هستند.اکنون باید مراکزی که روی مدیریت مصرف آب کار می‌کنند،با  مسأله‌یابی ای موارد، به مردم اطلاع‌رسانی لازم را انجام دهند.

برداشت از چاهها؛خطر فرونشست زمین را تشدید می کند

این کارشناس آب ضمن با تاکید بر ضرورت جداسازی آب فضای سبز از آب شرب و بهداشتی ادامه داد: آبیاری فضای سبز باید از منبع تصفیه فاضلاب‌های شهری و نه از چاه‌ها باشد، چرا که اکثر این چاه‌ها می‌تواند برای مصارف خانگی مورد استفاده قرار گیرد،این در حالی است که بسیاری از شهرهای ایران در خطر فرونشست زمین قرار دارند و صلاح نیست که برای فضای سبز از آب زیرزمینی استفاده شود.

وی گفت: پساب‌هایی که از تصفیه‌ فاضلاب به دست می‌آید قطعاً به تغذیه آب‌های زیرزمینی کمک خواهد کرد و هم اینکه یک رقیب مصرف آب شرب را کم می‌کند، بنابراین رقمی که برای سرانه آب اعلام می‌شود در درون آن، آب به حساب نیامده و انشعاب غیرمجاز و تلفات آب در شبکه توزیع است و هم اینکه سایر مصارف مثل فضای سبز و واحدهای صنعتی و خدماتی جزء آن آمار محسوب می‌شود.

به گفته وی، نوسان جمعیت در شب و روز را نیز باید به این موارد اضافه کرد که باعث می‌شود آمار دقیقی از میزان سرانه مصرف آب نتوان ارائه کرد.

تک کنتورها مدیریت آب را مشکل می کنند

اسفندیاری در خصوص پایین بودن قیمت آب و لزوم واقعی شدن قیمت نیز گفت: واقعی شدن قیمت آب می‌تواند نقش به سزایی در کاهش مصرف آب داشته باشد، به شرط اینکه تحویل آب و قیمت آب هر دو بر اساس حجم باشند.

وی افزود: در حال حاضر بسیاری از مجتمع‌ها یک کنتور آب دارند؛به عنوان مثال در شهرک اکباتان ۴۰۰ واحد یک کنتور آب دارند، پس نمی‌توان با قیمت آب برای این ۴۰۰ واحد مدیریت مصرف را اعمال کرد، چرا که تصمیم‌گیرنده‌ها و مالکان واحدها هر کدام باید کنتور جداگانه داشته باشند و تعرفه‌ها نیز به صورت پلکانی باشد.

وی با تأکید بر اینکه با وجود پلکانی بودن تعرفه‌های آب باید تحویل حجمی نیز به درستی انجام شود، خاطرنشان کرد: از لحاظ تجهیزات ضروری و تدابیر مدیریتی باید هم قیمت آب باید پلکانی و هم تحویل آب حجمی باشد.

اسفندیاری خاطر نشان کرد: در حال حاضر تولید آب چندان نسبت به قیمت آب حساسیت ندارد و قیمت آب باید به اندازه‌ای افزایش یابد و به قیمت تمام شده نزدیک شود که مصرف کاهش یابد.

وی افزود:در حال حاضر مصرف آب فضای سبز آب و آب به حساب نیامده در اختیار مصرف‌کننده نیست، این اصطلاح غلطی است که سرانه مصرف آب بالا است در حالی که از سرانه مصرف آب باید آب به حساب نیامده و آبیاری فضای سبز جدا شود. طبیعتاً مصارف خانگی با مصارف صنعتی باید جدا محاسبه شود و ۲۰ تا ۳۰ درصد محدوده شهری ما مصارف آب صنعتی دارند.

 ایران جزو پرمصرف های دنیاست

اسفندیاری در پاسخ به این سؤال که آیا ایرانی‌ها در بحث آب شرب بد مصرف هستند، گفت: سرانه برداشت آب در ایران جزو گروه‌های پرمصرف دنیا هستند و اگر برداشت آب که نزدیک 90 میلیارد مترمکعب است و تقسیم بر جمعیت کنیم به عدد ۱۲۰۰ مترمکعب برای هر نفر می‌رسیم که رقم بالایی خواهد بود.

وی افزود:بخشی از این سرانه مربوط به تلفات آب و یک بخش دیگر مربوط به مصرف نادرست است و مسأله بدمصرف بودن مجدداً یک مقداری ایجاد اشتباه می‌کند.چراکه مصرف‌کننده نهایی مسأله تمام این ماجراها را نمی‌تواند حل کند و بر روی آن تأثیرگذار باشد. بنابراین تا حد زیادی به مدیریت تولید و مصرف آب بازمی‌گردد.در این میان نهادهایی مثل شرکت آب و فاضلاب که مصرف‌کنندگان را سازماندهی می‌کنند باید تلفات آب را کاهش دهند و تلاش کنند که مصارف آب شرب را از فضای سبز جدا کنند، چرا که بخش اندکی از مصارف شهری آب شرب است و اگر این کار را انجام دهند هزینه‌های آنها برای تصفیه آب کاهش می‌یابد.

  • منبع خبر : فارس