سهم نیروگاه‌‌های برق‌آبی کوچک در انرژی‌های تجدیدپذیر
سهم نیروگاه‌‌های برق‌آبی کوچک در انرژی‌های تجدیدپذیر
یکی از انواع نیروگاه‌های برق آبی کوچک که در سال‌های اخیر به دلیل مشوق‌های وضع شده از سوی وزارت نیرو و مزایای اقتصادی ناشی از اطمینان تولید و بازگشت سرمایه، مورد توجه سرمایه­گذاران این بخش قرار گرفته، “نیروگاه‌های برق‌آبی کوچک احداث شده بر پایه‌ی خطوط انتقال آب” است.
یکی از انواع نیروگاه‌های برق آبی کوچک که در سال‌های اخیر به دلیل مشوق‌های وضع شده از سوی وزارت نیرو و مزایای اقتصادی ناشی از اطمینان تولید و بازگشت سرمایه، مورد توجه سرمایه­گذاران این بخش قرار گرفته، “نیروگاه‌های برق‌آبی کوچک احداث شده بر پایه‌ی خطوط انتقال آب” است.
تا‌کنون توسط بخش خصوصی ۲۶٫۹ مگاوات نیروگاه برق‌آبی کوچک با مشارکت سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق (ساتبا) در دولت یازدهم و دوازدهم وارد مدار بهره‌برداری شده است. مزایای استفاده از این نیروگاه‌ها را می توان به شرح ذیل برشمرد:
۱٫       استفاده از سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در تولید انرژی پاک
۲٫       بهبود بهره‌وری در طرح‌های توسعه نیروگاه‌های برق‌آبی کوچک
۳٫       کمک به ایجاد اشتغال و منافع محلی و مشارکت در توسعه صنعتی
۴٫       استمرار تولید و امنیت انرژی، پدافند غیر عامل و کاهش تلفات شبکه برق
هم‌اکنون توسط شرکت مدیریت منابع آب ایران برای بالغ بر ۱۱۰ مگاوات نیروگاه برق‌آبی کوچک دیگر نیز مجوز تخصیص گذر حجمی آب صادر شده است و این ساختگاه‌ها آماده ورود بخش خصوصی و سرمایه‌‌گذاری هستند. همچنین ۸۱۵ مگاوات نیز توسط شرکت‌های تابعه، در مرحله مطالعات تکمیلی هیدروانرژی و تدقیق ظرفیت قرار دارند.
نیروگاه‌های برق‌آبی مخازن شماره ۳ و ۴ طرح آب‌رسانی از سد کوچری به شهر قم
پس از احداث پروژه خط انتقال آب از سد کوچری به شهر قم، مطالعات امکان‌یابی احداث نیروگاه‌های برق‌آبی در مسیر خط انتقال آب توسط مشاور ذیصلاح انجام شد. سپس به‌منظور استفاده از ظرفیت‌های شناسایی‌شده، طی برگزاری تشریفات قانونی، قرارداد سرمایه‌گذاری و احداث مجموعاً دو واحد نیروگاه برق‌آبی کوچک به روش ساخت، بهره‌برداری و مالکیت (B.O.O)، به بخش خصوصی واجد شرایط واگذار شد.
یکی از این دو نیروگاه در مخزن شماره ۳ در نزدیکی شهرستان محلات و دیگری در مخزن شماره ۴ بین شهرستان‌های محلات و دلیجان واقع است. ظرفیت این دو نیروگاه به‌ترتیب ۸/۴ مگاوات و ۸۵/۲ مگاوات و مجموع توان تولید انرژی آن‌ها ۵۶ هزار مگاوات‌ساعت در سال می‌باشد. عملیات نصب این دو نیروگاه از اسفند ماه سال ۱۳۹۷ آغاز و در اسفندماه سال ۱۳۹۸ به اتمام رسید و هم‌زمان با سال جهش تولید، هر دو طرح از فروردین‌ماه‌ سال جاری در مدار بهره‌برداری آزمایشی قرار گرفتند. این طرح در سومین هفته از پویش الف ـ ب ـ ایران، در جریان سفر وزیر محترم نیرو به استان مرکزی، افتتاح گردید. با افتتاح و بهره‌برداری رسمی از این دو نیروگاه، علاوه بر صرفه‌جویی در مصرف گاز طبیعی به‌میزان ۱۵ میلیون مترمکعب در سال، از انتشار سالانه ۳۵۰۰۰  تن گاز گلخانه‌ای نیز جلوگیری به‌عمل خواهد آمد.
این طرح‌ها در دوره ساخت به‌طور میانگین برای  هر ساختگاه، ۵۰ نفر اشتغال مستقیم و برای ۱۵۰ نفر اشتغال غیرمستقیم ایجاد نموده است. همچنین در دوره بهره‌برداری این طرح‌‌ها نیز برای هر ساختگاه، ۱۰ نفر اشتغال مستقیم و برای ۳۰ نفر اشتغال غیرمستقیم ایجاد خواهد شد. بر پایه این خط انتقال، ساختگاه‌های دیگری نیز شناسایی شده‌اند که با الگویی مشابه و در آینده نزدیک در دستور کار احداث و بهره‌برداری توسط بخش خصوصی قرار خواهند گرفت.

منبع :‌ جهان اقتصاد