واکاوی آلاینده‌های یک پتروشیمی از زمین و آسمان/ وقتی ۱۹۰ تن ماهی شیلات در لردگان تلف می‌شود و کسی پاسخگو نیست
واکاوی آلاینده‌های یک پتروشیمی از زمین و آسمان/ وقتی ۱۹۰ تن ماهی شیلات در لردگان تلف می‌شود و کسی پاسخگو نیست
گروه استان‌ها ـ تلف شدگی ۱۹۰ تن ماهی در پی آلودگی پتروشیمی لردگان، خبری بود که ماه‌ها از زمان آن می‌گذرد اما همچنان بر مشکلات حاصله سرپوش گذاشته می‌شود و در این بین مسئولان پاسخگوی سوالات رسانه‌ها نیستند.

به گزارش نبض‌انرژی،از شهرکرد، صنایع پتروشیمی از جمله صنایع مادر و اشتغالزا بوده که به عنوان صنعت تغذیه کننده سایر صنایع محسوب می‌شوند و نقش اساسی در حرکت پیش رونده اقتصادی کشورها ایفا می‌کنند، با توجه به روند رو به رشد اقتصاد جهانی و بالا رفتن تقاضای انرژی نقش کلیدی این صنایع بیش از پیش مورد توجه واقع شده و منجر به گسترش و پیشرفت چشمگیر آن در دهه‌های اخیر شده است.

در ایران نیز برای نخستین بار در سال 43 شمسی شرکت ملی صنایع پتروشیمی وابسته به شرکت ملی نفت ایران تشکیل شد و فعالیت‌های خود را در این زمینه از صنعت آغاز کرد، اگرچه پیشرفت این صنایع دستاوردهای بیشماری را در صنایع غذایی، دارویی، کشاورزی و فناوری در پی داشته است، اما آلودگی‌های ناشی از آن می‌‌تواند به سلامت موجودات زنده و اکوسیستم آسیب برساند.

این فعالیت‌ها می‌توانند سطح زمین، آب و هوا را آلوده کنند؛ مسائل زیست محیطی ناشی از این صنایع باعث شده که کشورهای اروپایی بسیاری از کارخانجات تولید محصولات پتروشیمی را به کشورهای جهان سوم منتقل کرده و یا دیگر برنامه‌ای برای افزایش ظرفیت نداشته باشند.

توجه به کیفیت آب‌های زیرزمینی از لحاظ آلودگی و میزان و نوع یون‌های محلول و شناخت منشأ آنها و همچنین شناسایی روش‌های خودپالایی طبیعی می‌تواند در دستیابی به آب‌های با کیفیت مناسب کمک کننده باشد.

از آلاینده‌‌های خطرناک برای آب‌های زیرزمینی به خصوص در مناطق صنعتی نظیر پالایشگاه و پتروشیمی، آلاینده‌های هیدروکربنی هستند که با وجود سمیت بالا و قابلیت انتقال در آب زیرزمینی خوشبختانه توسط میکروارگانیسم‌های خاک و آب قابل تجزیه هستند، از طرفی به علت حرکت کُند آب‌های زیرزمینی، سال‌ها طول می‌کشد تا آب‌های آلوده در محل خروج منابع آب زیرزمینی ظاهر گردند .

روی همین اصل، پس از حذف منبع آلودگی نیز سال‌های زیادی لازم است تا آبخوان آلوده شده به حالت نخستین برگردد، از این رو یکی از راهکارها، انتخاب روش‌های مناسب و کم هزینه در حذف و یا تبدیل آلودگی از منابع آب است؛ انحلال کانی‌های موجود در سنگ‌های مسیر سبب تمرکز مقادیر بالایی از عناصر تشکیل دهنده کانی‌ها در آب می‌شود که در خود پالایی آبخوان مؤثر است.

مهمترین قسمت آلاینده‌های نفتی، بخش محلول آن است که در آب‌زیرزمینی تشکیل ابر آلودگی را می‌دهند. محصولات نفتی یک تهدید ویژه در آب زیرزمینی بوده و در صورت آزاد شدن، خطر مهمی برای سلامتی انسان به شمار می‌آیند.

رودخانه‌ها از نظر زیست محیطی و اقتصادی از ارزش بالایی برخوردار هستند، در برخی از این رودخانه‌ها که پایین دست صنایع پتروشیمی قرار گرفتند متاسفانه تدبیری برای جلوگیری از آلودگی‌ها آن‌ها توسط صنایع پتروشیمی بالادست اندیشیده نشده است.

ابتدای امسال ماجرای تلف شدگی 190 تن ماهی در مزارع شیلات پایین دست پتروشیمی لردگان موجب خسارتی به شیلات داران شد و خبرگزاری تسنیم در گزارشاتی با عنوان” تلف‌شدگی چندین تن ماهی در “لردگان” / پرونده در مراجع قضایی است” ، “تلف‌شدگی 190 تن ماهی در پی آلودگی رودخانه در لردگان/ پرداخت خسارات در هاله‌ای از ابهام است” و ” بی‌توجهی مسئولان به تلف‌شدن 190 تن ماهی در “لردگان”/ چه‌کسی پاسخگوی زیان تولیدکنندگان است؟”به پیگیری این مسئله مهم پرداخت.

مسئله‌ای که پیگیری‌های جدید نشان می‌دهد، نه تنها خسارات به شیلات‌داران متضرر پرداخت نشده است، بلکه همچنان پرونده این آلودگی در مراجع قضایی باز است و برخی مسئولان با بی‌توجهی خود به باز بودن این پرونده دامن می‌زنند.

علت تلف‌شدگی 190 تن ماهی هنوز اعلام نشده

سعید جریده، دادستان شهرستان لردگان در گفت‌و‌گو با خبرنگار تسنیم در شهرکرد، اظهار داشت: پرونده پتروشیمی از دامپزشکی استعلام شد تا علت تلف شدگی 190 تن ماهیان چند شیلات اعلام شود اما هنوز هیچ نتیجه‌ای به دادسرای لردگان از سوی دامپزشکی ارسال نشده که پرونده در روند بعدی قرار گیرد.

خسارات دفعات قبل هم پرداخت نشده، این بار هم روی آن‌ها

محمود اسلامی، یکی از شیلات‌دار لردگان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در شهرکرد، بیان داشت: در ماجرای آلودگی رودخانه 120 تن از ماهیان مزرعه شیلات من تلف شد اما هنوز خسارتی دریافت نشده و در آخرین جلسه دادگاه کارشناس برای ارزیابی مشخص شد، استعلام از دامپزشکی هم قرار است گرفته شود.

وی ادامه داد: خسارات دفعات گذشته هم که ناشی از آلودگی همین پتروشیمی بود، پرداخت نشده و پیگیری من تنها از طریق دادگستری است که احتمالا به مرحله اعتراض و کارشناس پنج نفره برسد و در نهایت تا روند طی شود بیش از یکسال طول خواهد کشید.

اسلامی تاکید کرد: اینکه خسارت به روز محاسبه خواهد شد یا نه را نمی‌دانم که رویه دادگاه به چه شکل است، کاری جز پیگیری در دادگاه از دستم برنمی‌آید، خسارات آن دو مزرعه شیلات دیگر هم پرداخت نشده است.