به گزارش نبض‌انرژی،
پایگاه خبری تحلیلی نقد دولت: به نظر می رسد پالایش یکم قرار است به تلخ ترین و پر زیان ترین خاطره سهامداران در بازار بورس تبدیل شود، صندوقی که تابستان گذشته بیش از چهار میلیون نفر در آن سرمایه گذاری کردند و این روزها روند ارزش آن همچنان نزولی است.
خسارت 20درصدی سهام داران دارا دوم
این در حالی است که بعد از ماه ها چشم انتظاری که خریداران سهام صندوق مذکور برای باز شدن نماد این صندوق داشته اند، اکنون نوبت به ریزش قیمت نمادهای «شتران»، «شپنا»، «شبریز»، و «شبندر» رسیده است تا این چشم انتظاری برای داشتن سهمی مناسب در بازار سهام از سوی این سهامداران نه تنها ادامه یابد، بلکه با سقوط آزاد بهای آنها متضرر نیز شوند، آن هم در شرایطی که پیش تر این نماد برای چندین ماه قفل شده بود تا اینکه آذرماه گذشته بازگشایی شد و افرادی که بخشی از دارایی خود را این صندوق سرمایه گذاری کرده بود کورسوی امیدی یافتند. با این وجود اما تداوم عملکرد منفی صندوق موجب شد تا اکنون به جای سود، سرمایه گذاران با خسارت حدود ۲۰ درصدی روبرو باشند ضمن اینکه خبری از بازارگردانی و حفظ قیمت این سهم در محدود ۱۰ هزار تومان عرضه اولیه هم نیست، حتی شاهد کاهش قیمت سهم به کانال هشت هزار تومان هم بوده ایم. تاخیرهای متعدد در زمان دقیق قابل معامله شدن به نظر می رسد، اثر قابل توجهی در کاهش ارزش سهام پالایشی داشته است، زیرا پس از پایان پذیره نویسی نمادهای پالایشی نزولی شدند و ارزش صندوق در مقایسه با دوران پذیره نویسی به میزان قابل توجهی کاهش یافت.
کاهش دامنه نوسان از شایعه تا واقعیت
با وجود این ولی برخی از کارشناسان معتقدند که این بار علت جدید دیگری نیز به مجموعه دلایلی که پیش تر موجب زیاد سهامدارن صندوق پالایش یکم شده بود، اضافه شده است. تصمیم به کاهش دامنه نوسان برخی از نمادها موضوعی است که به آن اشاره می شود. هرچند که برخی از متولیان امر از جمله محسن علیزاده، عضو ناظر شورای عالی بورس بحث کاهش دامنه نوسان برخی از نمادها به یک درصد را شایعه ای دانسته است، با این توضیح که نه فقط هیچ تصمیمی در این خصوص در شورای عالی بورس گرفته نشده است، بلکه پیشنهادی هم در این خصوص مطرح نیست. در کنار آنچه که اشاره شد نباید از این موضوع نیز غافل ماند که انتشار برخی از خبرها حتی اگر خلف واقع نیز باشد،به میزان قابل توجهی بر نحوه رفتار معامله‌گران بازار سرمایه اثرگذرا خواهد بود، موضوعی که حداقل در شرایط کنونی تاثیر آن بر بازار سهام به وضوح قابل مشاهده است.
سهامداران بی تجربه یا ناظران ناکارآمد؟
در این میان ولی یکی دیگر از دلایل این امر می تواند بی تجربه بودن معامله گرانی باشد که فارغ از داشتن مهارت ها، دانش و برخورداری از آموزش های لازم در یک تصمیم هیجانی قدم به این بازار گذاشته اند و به تبع کاهش ها و نوسانات نزولی به سرعت موجبات دلنگرانی آنها را فراهم آورده است که موجب می شود تا صف های فروش طولانی و ارزش سهام نیز نزولی شود. البته این امر نیز به نوعی می تواند به ضعف های نظارتی در این بازار مربوط شود. دیگر اینکه جای خالی نظارت دولت بر بازار سرمایه موجب شده تا سهام برخی شرکت ها به صورت غیرمنطقی و تصاعدی افزایش یابد. آنچه که این ذهنیت را در بسیاری از اشخاص ایجاد کرد که ورود به بورس می تواند بر آنها بسیار سودآور باشد و ارزش یک سهام با گذشت چند روز به میزان قابل توجهی بیشتر شود. اما نه تنها این سودآوری غیر عقلانی نحقق نشد بلکه به دلیل عدم حمایت و نظارت از این بازار اندک سرمایه سرمایه گذاران خرد نیز بی ارزش شد.
ماجرای اثرگذاری حجم سهام شناور آزاد
اما فهرست بلند بالای سقوط ارزش بسیاری از سهام ها در بازار بورس هنوز ادامه دارد، به طور مثال برخی از کارشناسان معتقدند که بازار سرمایه در کشورمان عمق کمی دارد، ضمن اینکه بی توجهی سهامداران به موضوعات بنیادی و تحلیل های تکنیکال و ارزنده بودن یا نبودن نمادها خود به این امر همچنین اثرگذاری بیشتر شایعات دامن می زند. توجه داشته باشید حجم سهام شناور آزاد به شیوه های مختلفی بازار اوارق بهاد‌ار را متاثر از خود می کند. کمبود چنین سهام های عمق بازار سهام را کاهش داده و معضلاتی این چنینی به همراه دارد، براین اساس باید گفت؛ افزایش عمق، اثرگذاری نسبی بر میزان افزایش کارآیی بازار و مواردی از این قبیل را می توان از جمله اثرات افزایش سهام شناور آزاد ذکر کرد. با این اوصاف به نظر می رسد؛ اکنون میزان سهام شناور آزاد تعداد قابل توجهی از شرکت‌های حاضر در بورس به رغم وجود برخی الزامات قانونی چندان مناسب نیست و این امر خو به یکی دیگر از علت هایی تبدیل شده است که حال و روز این روزهای سهام داران خُرد را ناخوش کرده است.
بازارگردانان چه نقشی دارند؟
به هرحال گزارش ها گویای این مطلب است که حتی بازارگردانی نیز در زمینه بازگشت آرامش به بورس نقشی نداشته است، ضمن اینکه باید گفت؛ بازارگردان ها در سهم های بزرگ به نحوی اقدام می کنند که سودی برای سهامداران عمومی ندارد؛ در بیشتر موارد هم سهم هایی را که برای آن صف خرید شکل می گیرد، بازارگردانان به طور کامل عرضه می کنند تا این سهم ها منفی شده و به این ترتیب در روزهای بعد با قیمت پایین تر از ارزش واقعی آن را خریداری کنند. پیامد این امر نیز در سایه عدم نظارت مسئولان این حوزه و نهادهای متولی به ایجاد و تشدید فضای عدم اعتماد در بازار سرمایه دامن زده است. همه این موارد اما اکنون به نوسانات نزولی قابل توجه دارا دو یا همان پالایش یکم دامن زده است، صندوقی که دومین صندوق سرمایه گذاری دولت به شمار می رود و در قالب ETF پذیره نویسی شده است، ولی نتیجه ای برای سرمایه گذرانش نداشت. در مجموع نه تنها باعث شده تا اعتماد این دسته از سرمایه گذاران به این بازر کاهش یابد، بلکه به طور قطع وعده وزارت اقتصاد در خصوص عرضه صندوق سوم در قابل دارا سه را هم با اما و اگرهای چالش برانگیزی مواجه کرده است که به طور قطع موجب عدم استقبال از آن خواهد شد. آن هم در شرایطی که برای سال 1400 دولت در لایحه بودجه آورده است که 90 هزار میلیارد تومان از محل عرضه سهام تامین مالی خواهد داشت، سهامی که مشخص نیست آیا قرار است به شیوه پالایش یکم عرضه شود؟ روشی که نتیجه اش به طور قطع متضرر شدن سرمایه گذاران، البته اگر اعتمادی به این کونه عرضه ها باشد خواهد بود، ضمن اینکه دولت را از این امکان که بتواند کسری بودجه خود را با این روش جبران کند هم بی نصیب خواهد گذاشت.
