نبض انرژی:کاهش مصرف خودروی برقی/کامل/

به گزارش خبرنگار حوزه علم، فناوری و دانش‌بنیان گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، مطرح‌ترین خودروسازان جهان در کشورهای مختلف با تحقیقات گسترده علمی و نظرسنجی از میلیون نفر به این نتیجه رسیده‌اند سیاست‌های آینده خود را روی طراحی و تولید اتومبیل‌های الکتریکی و هیبریدی متمرکز سازند. بدون شک خودروهای الکتریکی بخش قابل توجهی از وسایل نقلیه آینده در شهرهای مختلف را تشکیل می‌دهند.

در حال حاضر خودروسازان زیادی در کشورهای توسعه یافته در حال برنامه‌ریزی برای طراحی و تولید خودروهای بسیار متفاوت با اتومبیل‌های کنونی هستند. به طور کلی خودروهای نسل آینده به دو دسته اتومبیل‌های هیبریدی و الکتریکی تقسیم می‌‌شوند. این دو دسته اگرچه از لحاظ ساختار موتور دارای تفاوت‌های تقریبا زیادی باهم هستند ولی می‌توان گفت به کارگیری آن‌ها می‌تواند تاثیرات مثبت یکسانی روی محیط زیست داشته باشد.

بیشتر بخوانید:

پنج کشور فروش خودروهای غیربرقی را ممنوع می‌کنند

تاکنون گزارش‌‌ها و خبرهای زیادی در مورد خودروهای هیبریدی و الکتریکی در رسانه‌های فارسی زبان و بین‌المللی منتشر و پخش شده است ولی شاید بسیاری از مردم هنوز در مورد اهمیت و نقش این دسته از وسایل نقلیه در شکل‌گیری آینده صنایع خودروسازی و نوع ترددهای روزانه در خیابان‌های شهر آگاهی ندارند از همین رو می‌خواهیم در این گزارش با طرح سوالاتی کلیدی میزان تاثیر اتومبیل‌های نسل جدید بر روی آب و هوا و وضعیت اقلیمی جهان را مورد بررسی قرار دهیم:

آیا خودروهای الکتریکی و هیبریدی می‌تواند موجب آلودگی هوا شود؟

اگر بارها این سوال را که اتومبیل‌های هیبریدی و الکتریکی چگونه می‌تواند بر روی کیفیت هوا تاثیر بگذارند را از خود پرسیده‌اید باید بدانید طبق تحقیقات جدید، این دسته از وسایل نقلیه تا میزان زیادی بر افزایش کیفیت هوای موجود در شهرها تاثیر می‌گذارند و درصد بسیار ناچیزی از گازهای سمی مانند کربن مونواکسید را تولید می‌کنند.

تحقیقات دانشمندان در دانشگاه نورت‌وسترن (Northwestern University) نشان داده است خودروهایی که انرژی مورد نیاز برای حرکت خود را از باتری‌های الکتریکی تامین می‌کنند نسبت به اتومبیل‌‌های دارای موتورهای بنزینی یا گازوئیلی یا هر نوع دیگر از سوخت‌های فسیلی، آلوگی کمتری را تولید می‌کنند.

تغییرات سریع و مخرب آب و هوایی در سراسر جهان موجب شده است تا دانشمندان بسیار بیشتر از گذشته به تحقیق و معرفی راهکارهای عملی در زمینه مبارزه با دگرگونی‌های اقلیمی بپردازند. دنیل هورتون محقق ارشد دانشگاه نورت‌وسترن در پروژه تاثیرات خودروهای آینده بر روی کیفیت هوا گفت: ما می‌دانیم تغییرات اقلیمی به سرعت در حال رخ دادن است، اما چگونه می‌توانیم از فاجعه بزرگ در آینده جلوگیری کنیم؟

دنیل هورتون در ادامه گفت: یکی از فناوری‌های در دسترس برای کمک به پاک‌سازی هوای شهرهای بزرگ و پرجمعیت استفاده از وسایل نقلیه الکتریکی است. ما متوجه شدیم خودروهای الکتریکی میزان بسیار کمتری گازهای سمی را در مقایسه با سایر اتومبیل‌ها تولید می‌کنند و حتی در مواردی برای کاهش میزان آلودگی در هوا و به طور کلی ارتقاء سلامت شهروندان مفید هستند.

محققان برای تعیین تفاوت‌های دو وسیله نقلیه کاملا متفاوت باهم از نظر میزان تولید آلودگی از الگوریتم‌های سنجش آلایندگی و شبیه‌سازی‌های مدل‌های کیفیت هوا استفاده می‌کنند. در این روش میزان آلایندگی که یک خودرو که در اثر مصرف انرژی تولید می‌کند، به طور دقیق تعیین می‌شود. گازهای سمی موجود در هوای شهرهای صنعتی و پرجمعیت که به طور کلی آلودگی هوا نامیده می‌شوند، اثرات بسیار منفی روی سلامتی انسان‌ها و سایر جانداران حاضر در یک منطقه جغرافیایی خاص می‌گذارند. بیماری‌های نظیر آسم و برونشیت مزمن از جمله آسیب‌هایی هستند که به طور مستقیم از زندگی در آب و هوای آلوده در انسان‌ها ایجاد می‌شود.

دانشمندان برای محاسبه و ارزیابی دقیق تغییرات شیمیایی ناشی از آلودگی هوا ملاحظات مختلفی در نظر می‌گیرند:
۱- نرخ پذیرش بالقوه خودروهای الکتریکی
۲- نسل منبع تامین انرژی اتومبیل‌های الکتریکی
۳- موقعیت جغرافیایی
۴- فصل و زمان دقیق، روز مورد بررسی آلودگی هوا

در مدل‌های شبیه‌سازی شده توسط دانشمندان سطح لایه اوزن در ماه‌های گرم‌تر سال، نازک‌تر در نظر گرفته شده است. علت چنین اقدامی از سوی محققان نشان دادن خطر فراوان کاهش ضخامت لایه اوزن بر حیات همه موجودات به خصوص در مناطق درگیر با آلودگی هوا است. بیشترین میزان آلودگی در این مناطق در فصل‌های سرد سال به خصوص در زمستان رخ می‌دهد.

خودروهای سبز، وسایل نقلیه با اهمیت برای حفظ محیط زیست

هرچند عوامل زیادی در مورد افزایش سطح آلودگی هوا تاثیر دارد ولی خودروهای مصرف کننده سوخت‌های فسیلی همواره یکی از شاخص‌ترین و بزرگ‌ترین تولید کننده‌های آلودگی به شمار می‌روند. خودروهایی با تولید آلودگی پایین، گازهای سمی کمتری را وارد هوا کرده و در نتیجه آسیب کمتری به لایه اوزون می‌رسانند.

آنچه امروز در شهرهای بزرگ مانند تهران، شاهد آن هستیم میزان خطرناکی از آلودگی هوا است که در اصطلاح جهانی هواشناسی به آن Haze می‌‌گویند. هرچند آلودگی هوا تقریبا میهمان همیشگی تهران و شهرهای دیگری مثل مشهد مقدس و اصفهان و تعدادی دیگر از شهرهای کشور است اما در زمستان به دلایل ساختارهای هواشناسی این آلودگی به اوج خود می‌رسد.

تجربه کشورهای مختلف در مسیر مبارزه با آلودگی هوا نشان داده است تولید خودروهای الکتریکی و هیبریدی با فراهم کردن شرایطی آسان و ارزان قیمت برای خرید این نوع از اتومبیل‌ها می‌تواند موجب گرایش کمتر مردم به سمت استفاده از وسایل نقلیه بنزینی و گازوئیلی شود. با پیش رو قراردادن چنین الگویی چه از جانب مردم و چه از سوی خودروسازان استفاده بهینه‌تری از منابع انرژی طبیعی شده و آلودگی هوا نیز کاهش می‌یابد.

هم‌اکنون مردم در تعدادی از کشورهای جهان به این آگاهی رسیده‌اند که خودروهای الکتریکی یا اتومبیل‌های سبز نه تنها جایگزین مناسب و مقرون به صرفه‌ای اتومبیل‌های بنزینی است بلکه می‌تواند راه‌حلی مناسب برای حفظ محیط زیست آیندگان نیز باشد.

اروپا بهشت خودروهای الکتریکی

آمارهای منتشر شده منابع مختلف نشان می‌دهد در حال حاضر شهروندان کشورهای اروپایی بیشترین میزان استفاده از خودروهای الکتریکی را نسبت به دیگر مناطق جهان دارند. البته درصد تردد روزانه مردم با این دسته از وسایل نقلیه در کشورهای مختلف قاره سبز متفاوت است. مهم‌ترین دلیل این تفاوت عبارت است از: فراهم نبودن زیرساخت‌های مناسب در برخی از کشورهای اروپایی، قیمت بالای خودورهای الکتریکی و وجود قوانین سختگیرانه برای طراحی و تولید این دسته از اتومبیل‌ها.

به جرات می‌توان گفت ایجاد چنین تحولی در زمینه استفاده از خودروهای الکتریکی در اروپا اقدامی ناگهانی نبوده است و سال‌ها تلاش مسئولان و مردم کشورهای این قاره پشت آن قرار دارد. در حقیقت فرهنگ ترافیکی را نمی‌توان در کوتاه مدت به وجود آورد و نیازمند روح تغییرپذیر در تمامی اقشار یک جامعه است. دولت‌های اروپایی برای ترغیب هرچه بیشتر مردم به استفاده از اتومبیل‌های الکتریکی با حمایت‌های مالی و انگیزشی از نهادهای خصوصی سرویس‌های اشتراک‌گذاری خودروهای الکتریکی را نیز در در اختیار مردم قرار داده‌اند.

خودروهای هیبریدی نیز از لحاظ تولید آلودگی وضعیت بسیار بهتری نسبت به اتومبیل‌های مجهز به موتورهای سازگار با سوخت فسیلی دارند. این خودروها دارای موتوری ترکیبی بوده و علاوه بر تامین انرژی از طریق بنزین یا هر نوع دیگری از سوخت‌های فسیلی از باتری‌های قدرتمند برای ارسال نیرو به موتور استفاده می‌کنند.

این خودروها نسبت به خودروهای الکتریکی به شکل بسیار وسیع‌تری در جهان استفاده می‌شود و نمی‌توان به طور دقیق منطقه‌ای از جهان را برای به کارگیری بیشتر آن‌ها مشخص کرد. هم‌اکنون شرکت‌های آسیایی، آمریکایی و اروپایی وسایل نقلیه هیبریدی برتری برای میلیون‌ها مشتری خود تولید می‌کنند.

وضعیت ایران در حوزه ساخت خودروهای الکتریکی و هیبریدی

ایران به عنوان کشوری در حال توسعه و دارای ظرفیت علمی بالقوه در سال‌های اخیر با همت دانشمندان جوان در تعدادی از دانشگاه‌ها و مراکز علمی توانسته است، گام‌های ارزشمندی را در خصوص طراحی و تولید خودروهای الکتریکی بردارد و به دستاورهای مناسبی نیز دست یابد. خودروهای الکتریکی ایرانی از توانایی‌های قابل توجهی در زمینه میزان شعاع حرکتی تنها با یکبار شارژ باتری و سرعت حرکت برخوردار هستند.

ولی متاسفانه اجرای سیاست قدیمی و ناکارامد در حوزه صنعت خودرو سبب شده است، اتومبیل‌های الکتریکی ایرانی به نوعی مهجور مانده و به شکلی گسترده در دسترسی خریداران قرار نگیرند. البته در این میان نباید نبود بستر مناسب از جمله فقدان  مسیرهای مخصوص خودروهای الکتریکی در شهرهای کشور را فراموش کرد.

به نظر می‌رسد در ایران برخی از مسئولان صنایع خودروسازی و سازمان‌های در ارتباط با این صنعت به دلایلی نامعلوم به دنبال جلوگیری یا حدالمقدور به تاخیر انداختن ورود این خودروهای الکتریکی به بازار مصرف هستند. به گزارش سازمان‌های بررسی کننده کیفیت هوا، شهرهای بزرگ و صنعی ایران در طول سال روزهای بسیار زیادی را درگیر با آلودگی شدید هوا هستند.

بخش زیادی از این آلودگی هوا ناشی از حرکت خودروهای شخصی است. لذا با فراهم ساختن شرایطی مناسب برای خریدار اتومبیل‌های الکتریکی در کنار دیگر خدمات حمل و نقل عمومی جانی دوباره به شهرهای پرجمعیت کشور بخشیده می‌شود. مطمئنا با حضور خودروهای الکتریکی به جای اتومبیل‌های کنونی در خیابان‌های شهرها دیگر مسئولان مجبور به استفاده از روش‌های درمانی مقطعی مانند تعطیلی مدارس و متوقف ساختن فرآیند طبیعی آموزش در کشور نمی‌شوند.

سال‌ها تجربه آلودگی هوا در تهران و دیگر شهرهای بزرگ کشور باید تاکنون به مسئولان و متولیان امر نشان داده باشد که باید یکبار و برای همیشه، هرچند بسیار سخت و زمان‌بر، تصمیم مفید و موثر برای آینده محیط زندگی میلیون‌ها شهروند گرفت. در جریان اتخاذ چنین تصمیمی خودروهای الکتریکی می‌توانند ابزاری مناسب برای کمک به کاهش آلودگی هوا باشند.

بیشتر بخوانید:

دورخیز صنعت و دانشگاه برای بهبود باتری‌های خودروی الکتریکی

اتومبیل‌های هیبریدی هم اکنون در کشور وضعیت بهتری نسبت به خودروهای الکتریکی دارند و خودرسازان داخلی و به ویژه خارجی تعداد زیادی از محصولات خود را روانه بازار مصرف ایران کرده‌اند. بهتر بودن وضعیت خودروهای هیبریدی نسبت به خودروهای الکتریکی الزاما به معنای فراهم بودن شرایط مناسب برای خرید این خودروها توسط مشتریان ایرانی نیست. زیرا قیمت و تعرفه بسیار سنگین خودروهای هیبریدی به خصوص در چند سال اخیر سبب شده تنها افراد محدود، توانایی خرید این دسته از وسایل نقلیه را داشته باشند.

امیدواریم در آینده مردم و مسئولان در کنار یکدیگر اقدامات منطقی‌تری را در خصوص تحول در فرهنگ ترافیکی و صنعت خودروسازی کشور انجام دهند تا فردایی با آب و هوای پاک در انتظار همه ایرانیان در سراسر کشور باشد.