در مورد نبض انرژی منطقه در نبض انرژی منطقه در نبض انرژی بیشتر بخوانید جایگاه انرژی طی چند قرن اخیر بسیار حساس و ویژه شده است و درسالهای اخیر نیز با افزایش وابستگی رفاه و زندگی جوامع به مصنوعات بشری بر این اهمیت افزوده شده است و مطمئنا در آینده نیز همین روند ادامه خواهد […]

در مورد نبض انرژی منطقه در نبض انرژی منطقه در نبض انرژی بیشتر بخوانید

جایگاه انرژی طی چند قرن اخیر بسیار حساس و ویژه شده است و درسالهای اخیر نیز با افزایش وابستگی رفاه و زندگی جوامع به مصنوعات بشری بر این اهمیت افزوده شده است و مطمئنا در آینده نیز همین روند ادامه خواهد یافت. از سوی دیگر انرژی به مثابه خون در رگهای اقتصاد جهانی می ماند. هرچند در سالهای گذشته کشورها تلاش وافری را برای عدم وابستگی به منابع انرژی فسیلی اعم از نفت و گاز انجام داده اند اما همچنان و در سالهای پیش رو نیز منابع انرژی فسیلی از اهمیت ویژه کنونی خود برخوردار هستند و از سوی دیگر با توجه به کاهش حجم ذخایر نفتی و گازی بسیاری از کشورها بر اهمیت این مواد افزوده می شود.

اما در حالی که در بسیاری از کشورهای توسعه یافته منابع انرژی فسیلی روبه اتمام است خبری جایگاه جمهوری اسلامی ایران را در بازار انرژی جهان تثبیت کرد، هرچند که هم اکنون و بدون احتساب کشف های جدید نیز ایران بالاترین حجم نفت و گاز دنیا را در مجموع داراست. اخیرا و پس از انجام عملیات لرزه نگاری بر روی میادین زیلایی و آبتیمور و به دنبال آن تفسیر داده های لرزه ای توسط کارشناسان مناطق نفتخیز جنوب در بخش فنی، وجود طاقدیس های جدیدی در مناطق نفتخیز جنوب در استان خوزستان به اثبات رسیده است. در یال جنوبی طاقدیس اصلی آبتیمور با حفاری چاه شماره ۵۰، مشخص شده که مخزن جدیدی به ابعاد ۳ کیلومتر در ۱۰ کیلومتر وجود دارد که ضخامت لایه نفتی آن ۲۰۰ متر است. همچنین در منطقه زیلایی مجاور شهر مسجدسلیمان نیز در یال شمالی طاقدیس زیلایی، ۷ طاقدیس جدید نفتی و گازی کشف شد که وجود نفت و گاز حداقل در ۲ طاقدیس با حفاری چاه های ۱۵ و ۱۶ به اثبات رسیده است. ابعاد این مخازن در حد ۳ کیلومتر در ۸ کیلومتر است و حجم گازی که در آنها وجود دارد معادل ۸۰ میلیارد متر مکعب است.میدان کشف شده در نزدیکی ایلام و خوزستان با عراق غیرمشترک هستند و از نفت بسیار با کیفیتی نیز برخوردار هستند.

در واقع با ورود به نیمه دوم عمر اکثر مخازن نفت سبک جهان و بویژه کشورهای حاشیه خلیج فارس و افزایش تولید نفت نیمه سنگین و سنگین در اکثر کشورهای جهان، کشف یک میدان جدید نفت سبک در ایران از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.این میدان نفت سبک در جنوب استان خوزستان قرار گرفته است و جزء میادین مستقل تازه اکتشاف شده کشور به شمار می رود. بررسی های انجام گرفته نشان می دهد که در یک دهه گذشته تاکنون هنوز میدان جدید نفت سبکی همچون این میدان خشکی در کشورهای مختلف جهان کشف نشده است و به عبارت دیگر این میدان یکی از بزرگترین اکتشافات نفت سبک جهان در ۱۰ سال گذشته به شمار می رود.وقتی کشف این میدان جدید نفتی را در کنار آمار و ارقام دیگر میدان نفتی کشور قرار می دهیم به خوبی به نقش و جایگاه ویژه ایران در بازار نفت پی می بریم.به گفته کارشناسان در حال حاضر از هر ۵ حلقه چاه اکتشافی چهار حلقه منجر به کشف ذخایر جدید نفت و گاز در ایران می شود، این در حالی است که از ابتدای سال ۲۰۰۰ میلادی تاکنون ایران بیشترین اکتشافات نفت و گاز جهان را داشته است.

شرکت ملی نفت ایران در برنامه چهارم با توسعه فعالیتهای اکتشافی در مجموع ۱۹ میدان نفتی و هشت میدان جدید گازی با لایه مخزنی جدید کشف کرده است و در صورتی که قیمت هر بشکه نفت اکتشاف شده را ۵۰ دلار و قیمت هر متر مکعب گاز را ۱۵ سنت در نظر بگیریم در مجموع ۶۳۳ میلیارد دلار ذخایر جدید نفت و گاز کشف شده است.از آغاز برنامه پنجم توسعه تاکنون هم هشت میدان جدید نفت و گاز شامل میدان گازی هالگان (استان فارس)، میدان نفتی سومار (کرمانشاه)، میدان گازی طوس (خراسان رضوی)، میدان گازی فروز (خلیج فارس)، میدان گازی سفید (هرمزگان) و میدان گازی خیام (شرق عسلویه)، میدان گازی سردار جنگل (دریای خزر) و لایه نفتی در میدان البرز (استان قم) کشف و جزئیات آن توسط وزارت نفت اعلام شده است.

ایران با در اختیار داشتن بیش از ۱۵۵ میلیارد بشکه ذخایر نفت قابل برداشت و بیش از ۳۳/۱ تریلیون متر مکعب ذخایر گاز، دارنده رتبه نخست مجموع ذخایر نفت و گاز جهان است که مطابق با برآوردهای انجام گرفته و با احتساب روند فعلی برداشت و بدون انجام اکتشافات جدید پیش بینی می شود کشور حداقل تا ۸۰ سال آینده نفت و حداقل تا ۱۵۰ سال دیگر گاز طبیعی برای تولید و صادرات در اختیار داشته باشد.

بدون شک با توجه به چنین اهمیت خاص و ویژه ذخایر انرژی در سطح کشور ما باید به شدت رویکرد خود را نسبت به مقوله نفت و گاز تغییر دهیم. متاسفانه طی یکصد سال گذشته همواره نفت به عنوان منبع درآمدی برای دولت ها در ایران به حساب آمده است و پس از انقلاب اسلامی نیز همچنان این وابستگی وجود داشته است.اما در چنین وضعیتی به نظر می رسد که ما باید رویکرد خود را در خصوص نفت تغییر داده و از این ذخایر انرژی در راستای اقتدار کشور استفاده کنیم. در همین زمینه حضرت آیت الله خامنه ای در روزهای پایانی سال ۹۰ در بازدید از پژوهشگاه وزارت نفت با تاکید بر ضرورت تغییر نگاه کشور و مسئولان به مقوله نفت خاطرنشان کردند: براساس برنامه توسعه، نفت باید از منبع درآمد و محل تامین بودجه کشور خارج و به منبعی برای پیشرفت و اقتدار اقتصادی ایران تبدیل شود و مسئولان باید این سیاست صحیح و مدبرانه نظام را با قوت ادامه دهند.ایشان خرج کردن درآمدهای نفتی برای کارهای روزمره کشور را غیر عاقلانه و ضرری حقیقی دانستند و افزودند: باید درآمدهای نفتی را به عنوان ذخایر و میراث کشور و ملت، به سرمایه ای ماندگار تبدیل کنیم که در این صورت منابع و ذخایر نفتی، واقعا به نقطه قوت کشور تبدیل خواهد شد.

در پایان و به عنوان جمع بندی باید گفت که به لطف خداوند ملت ایران از یک سرمایه بسیار بسیار غنی و راهبردی برخوردار شده است.

سرمایه ای که جایگاه ایران اسلامی را چه امروز و چه در فردای جهان بسیار حساس و ویژه کرده است. در این میان اما برخی کاستی ها و غفلت ها باعث شده است که این سرمایه گرانبها و ذی قیمت برای هزینه های

جاری کشور صرف گردد. در حالی که ما می توانیم از نفت به عنوان یک اهرم ویژه در معادلات منطقه ای و جهانی استفاده کنیم.