در مورد انرژی و زیربنایی در نبض انرژی بیشتر بخوانید
اگرچه که با افتتاح پالایشگاه ستاره خلیج فارس، کشور ایران از واردات بنزین خودکفا شده است، اما رشد مصرف سوخت بهخصوص بنزین در پی پیشرفت اقتصادی از مسیر رونق تولید گریزناپذیر است. از آنجا که رشد مصرف بنزین در کشور ایران سریعتر از سایر سوختها بوده و پالایشگاهها علاوه بر بنزین، فرآوردههای دیگری هم تولید میکنند، لذا تأمین تقاضای بنزین بجز احداث پالایشگاه که نیاز به زمان و سرمایه زیادی دارد، از مسیرهایی دیگری هم ممکن است. مصوبه اخیر شورای اقتصاد که قرار است بر اساس آن حدود 1.5 میلیون خودرو دوگانهسوز شوند، از مصرف 18 میلیون لیتر بنزین در آینده جلوگیری خواهد نمود. در واقع این طرح 564 میلیون دلاری از هزینه تأسیس یک پالایشگاه 300 هزار بشکهای به ارزش 6 میلیارد دلار جلوگیری کرده است، اجرای چنین طرحهایی که مبتنی بر مدیریت تقاضا و تأمین امنیت انرژی هستند در شرایط فعلی کشور بهصرفه و حتی ضروری است.
انرژی یکی از پیشرانهای مهم در حرکت به سمت افزایش تولید است زیرا که هر محصول یا خدمتی از ترکیب سرمایه، فناوری، نیروی انسانی و انرژی حاصل میشود. یکی از محلهای مهم مصرف انرژی در کشور ایران، بخش حمل و نقل است که این بخش نیز متأثر از رشد بخش تولید، از دو حیث توسعه پیدا خواهد کرد؛ یکی رشد حمل و نقل کالا و بار و دیگری رشد حمل و نقل رفاهی و مسافری.
تأمین انرژی بخش حمل و نقل عمدتا از طریق سوختهای مایع انجام میگیرد که با توجه به قیمتهای یارانهای آنها در ایران، هزینه زیادی به دولت تحمیل کرده و آلودگی هوا را نیز در پی میآورد. ضمن اینکه فشار تقاضا برای تأمین یک سوخت بهخصوص، منجر به واردات سوخت و خروج ارز از کشور میشود. نمونه مشهود آن واردات 10 میلیارد لیتر بنزین در سال 1385 برای تأمین سوخت ناوگان سبک کشور بود. در کنار سیاستهای قیمتی و اجرای طرح سهمیهبندی بنزین، ایجاد یک سوخت جایگزین به نام CNG یا همان گاز فشرده، راهکار ویژهای بود که برای مهار رشد تقاضای سوخت مایع ،تنوع بخشی به سبدسوخت و امنیت انرژی در کشور اجرا شد.
مطالعات بر روی CNG از سال 1379 در ایران آغاز شده و این سوخت به عنوان یک سوخت جایگزین از سال 1384 به طور جدی وارد سبد سوخت کشور شد. ورود CNG باعث تنوع در سبد سوخت کشور شده که انعطافپذیری خوبی به مدیریت تأمین سوخت کشور میدهد. به عنوان نمونه خودروهای مختلف با کاربریهای گوناگون میتوانند برای مصارف خود از سوختهای با ویژگیهای متفاوتی بهره ببرند و از همین رو بسیاری از خودروهای خدماتی دوگانهسوز شدند. همچنین در زمان افزایش قیمت جهانی فرآوردههای نفتی میتوان کمی از فشار تقاضای داخلی برای سوختهای مایع کاست و جای آن را با CNG پر کرد تا فرصت کسب درآمد بیشتر برای صادرات فرآورده از دست نرود. همچنین در مقاطعی که تقاضای داخلی بیشتر از عرضه رشد میکند و به بخش عرضه زمان کافی برای پاسخگویی نمیدهد، یک سوخت جایگزین با منبعی غیر از منابع متعارف میتواند تنظیمکننده عرضه و تقاضا باشد. چنانچه CNG توانست واردات بنزین را تا حد بسیار خوبی کم کرده و با وجود این سوخت و جایگزینی بیش از 20 میلیون متر مکعب از آن با بنزین، کشور در سال 1398 به صادرکننده فرآوردههای مایع تبدیل شده است.