هیجانات ورود به بورس این بار با شاخصی با عنوان «معیشت مردم» سنجیده می شود. دولت در صورت عدم کنترل بهینه هیجانات ورود به این بازار، دستانی خالی برای مطالبه گران خالی از معیشت، بر سر سفره های خود خواهد داشت. ورود به هر رویداد و رویکردی، بدون بررسیهای کارشناسی، هر چند هم که اقدامی صحیح با چشماندازی روشن باشد، نمیتواند از مطلوبیت مناسبی برخوردار گردد. شرط موفقیت در هر پروسهای آماده‌سازی و فراهم آوردن زیرساخت مناسب برای آن است که تجربه‌های موفق و ناموفق پیشین، خود گواه این ادعاست .
نبض انرژی – مهری بهزادپور: افزایش قیمت بنزین برای جبران کسری بودجه دولت، هر چند از نظر اقتصادی برای کاهش فشار، اقدامی لازم به حساب می آمد، لیکن شکل نامناسب اجرا و افزایش آنی قیمت سوخت، متاسفانه از پشتوانه کارشناسی و آسیب شناسی اقتصادی، اجتماعی و … برخوردار نبوده و با تبعات نامطلوبی در حوزه‌های مختلف همراه شد.
اجرای سیاست «هجوم به بورس»
تمایل ناگهانی مردم به بورس و بسترسازی دفعی دولت در این زمینه، که مسلماَ با وقوع بحرانهای اخیر همانند تحریم و شیوع کرونا و … کسادی بازار کسب و کار نیز بیارتباط نیست، چرا که مردم را به صورت غیر مستقیم به این اندیشه واداشته تا بتوانند سرمایههای خود را پس از ورود موفق یا ناموفق به بازارهای موازی از جمله بازار سکه و ارز ، این بار در «بورس» بیازمایند.
لیکن بازار بورس زوایایی جدا از خرید و فروش سکه یا خرید ارز و ذخیره آن جهت حفظ قدرت پول دارد، بورس برای کسانی که تازه وارد در این وادی هستند بازاری با ریسکهای متعدد است و با توجه به کسادی بازار کار تولید و تجارت، تودههای مردم با فروش سرمایههای غیر نقدی خود یا حتی سرمایه معیشتی خانواده به این حوزه روی میآورند.
اما تبعات و نوسانات بازار بورس فقیر و غنی و رزق و روزی و … نمیشناسد .
رونق ناگهانی «بورس » چرا؟
توصیه دولت به حضور شرکتهای حوزه نفت و پتروشیمی و … به بورس و اعلام خبر واگذاری اموال دولتی در بورس، عرضه سهام صندوق های دولتی و … باعث ایجاد هیجانات کاذبی شده که اگر به شکل بهینه مدیریت نشود، شاید هزینه‌های بسیار سنگینتری از درآمدی که از حضور و هدایت نقدینگی ها در بورس برای آن متصور است پرداخت.
چرا که عدم موفقیت معاملهگران تازه وارد به بورس که با سرمایههای معیشتی خود وارد این صحنه میشوند و در صورت عارض شدن تلاطمها و نوسانات بازار سهام و از دست دادن سرمایهشان، با سطح بزرگی از اعتراضات مواجه خواهیم شد که تبعات نامطلوب بیشتری از تصمیمات ناخوشایند و بدون پشتوانه مشابه پیشین خواهد داشت.
فرشید فرزانگان رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و امارات در گفت و گو با نبض انرژی، با اشاره به اینکه بورس ایران در سه ماه ابتدایی سال 2020 بعد از کشور ونزوئلا دومین رتبه جهانی داشت گفت:
طی ۱۰ سال گذشته بورس ایران از رشد کلی و تدریجی مناسبی برخوردار بوده است، اما اینکه شاخص این ارزیابی بدون در نظر گرفتن دیگر شاخصهای رشد اقتصادی سنجیده شود مسلماَ ارزیابی صحیحی نخواهد بود.
وی شارژ نقدینگی و ورود توده سرمایههای خرد و کلان به بورس را بدون شناخت بازار و چند و چون آن عامل ایجاد مشکلات فراوانی دانست و گفت :
کاربران جدید بورس درگیر هیجانات بازار، با اندک سرمایه های خود بدون اطلاعات از این بازار وارد بورس خواهند شد. اما این گروه مطالبهگران آینده هستند که ممکن است جریان موسسات مالی و اعتباری در این خصوص نیز مجدداً تکرار گردد.
فرزانگان یادآور شد:
تشویق مردم به حضور در بورس و آوردن سرمایههای خود در این بازار بدین معناست که در حال حاضر بیشترین سود را میتوان در این بازار تجربه کرد و رواج چنین اندیشهای به تمامی بخشهای اقتصادی کشور تسری خواهد یافت، رشد اقتصاد کشور چنانچه بر پایه تولید و ارائه خدمات با کیفیت و طی مراحل علمی، اصولی و پلکانی منطبق با استانداردهای جهانی نباشد پیشرفت ریشهای نخواهد داشت و با هجوم مردم به بازار سهام در حالیکه عرصه اقتصادی کشور برای رشد مهیا نیست بر کیفیت اقتصاد افزوده نمیشود.
وی بررسی رشد نقدینگی طی بازههای زمانی 5 ، ۱۰ و 15 سال اخیر بر اساس ریال قابل تامل دانسته و تصریح کرد:
اگر رشد بازار سرمایه را بر اساس محاسبات نرخ تسعیر«دلار» در هر زمان بررسی کنیم خواهیم دید این رشد، بیشتر در نتیجه افزایش قیمت ارز حاصل شده و مهمترین عامل افزایش شاخصهای بورس، ناشی از کاهش ارزش ریال در مقایسه با ارزهای خارجی بوده و این به آن معنی است که پارامترهایی خارج از فضای بورس، بر افزایش شاخص های بورس تاثیرگذار بوده است.
وی شاخصهای رشد اقتصادی را تابعی از مجموعه عواملی دانست و اذعان داشتند که رشد بازار سرمایه بطور کلی نمیتواند شاخص دقیقی برای توسعه اقتصادی باشد البته اظهار این مطلب که کلیت بورس مطلوب نیست نیز صحیح نمی باشد و رشد شاخص هر سهم چنانچه بر پایه صورتهای مالی تدوین شده و سوددهی متعارف شرکت ها باشد فیالواقع باید مورد تمایز و مزید توجه مردم قرار گیرد، فلذا ضروریست دعوت مردم برای ورود به بازار سهام با پیش نیاز آموزش همراه باشد.
به گفته وی، مقایسه رشد بورس با رشد سایر قسمتها، بدون در نظر گرفتن زنجیرهای که همه بخشهای کشور را به هم متصل کند، بیانگر اقتصادی بیمار است که مسلماَ در جایی به مشکل خواهد خورد و تبعات آن باز هم زنجیروار به قسمتهای دیگر سرایت خواهد کرد.
راهکار و پیشگیری از تبعات آتی هجوم بی محابا به بورس چیست؟
فرزانگان با اشاره به اینکه در حالی که پیشتر فردی با درآمد متوسط میتوانست با ۱۳-۱۴ سال پرداخت قسط خانه بخرد، در حالی که اکنون با ۲۴ سال هم قادر به انجام این کار نیست گفت : شاخص مقایسه در این بخش با چنین مثال ساده ای جز «شاخص فلاکت» و « اقتصاد بیمار» چیز دیگری نیست و ورود سرمایهها به بورس و تشکیل صفوف برای خرید سهام و رونق کاذب آن ، سهام را به ارزشی بالاتر از میزان واقعی خود میرساند و به مثابه آفتی عمل خواهد کرد که نتیجه آن را پیش از این در ورود به بازار سکه و طلا و …. مشاهده کردهایم.
رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و امارات، آموزش اصولی و طی مراحل تدریجی ، بهرهگیری از توان مجربین، مشاوران و کارشناسان را راهکاری مطمئن دانست که میتواند از تبعات چنین پروسه ای بکاهد .
وی تاکید کرد:
مردم باید با شاخصهای رشد بورس آشنا باشند و با آگاهی و درایت تمام و آشنایی به بازارهای اقتصادی موازی و … بتوانند انتخاب سهم درستی بر پایه صورت وضعیت مالی و سوددهی شرکتها داشته باشند تا سوددهی با ثباتی حاصل گردد و البته این مهم نیز به صورت پلکانی با سرمایه های پس انداز خود و با تشکیل سبد سرمایه قابل اطمینان خواهد بود.
فرزانگان، پارامترهای آموزشی مورد نیاز را از جمله مواردی ذکر کرد که باید در اجرا و حضور مردم در بازار سهام مد نظر داشت تا توانایی پاسخگویی در برابر مطالبه گری مردم را به شکل مطلوب داشته باشد .
با توجه به اینکه این بار «معیشت» مردم در کف دستشان است و مراقب باشیم که نارضایتی دیگر به اعتماد عمومی مردم افزوده نشود و به این منتهی نشود که سرمایه اصلی و عظیم مردم یعنی «اعتماد اجتماعی» آنها در تلاطم این نوسانات دچار خدشه ای غیرقابل جبران شود.
وی همچنین یادآور شد :
بررسی اینکه بانک مرکزی، آیا سهامداری و مالکیت درصد سهام در عرضه سهام صندوقهای سرمایه گذاری قابل معامله ETF متجاوز از حد تعیین شده در قانون (مالکیت حداکثر 10 درصد از سهام بانک) را داشته باشد را یکی از عواملی ذکر کرد که در عرضه سهام های مذکور باید روال قانونی مدنظر قرار گیرد تا هیجانات بازار کنترل شده و تنور تبلیغاتی آن بیشتر از این داغ نگردد.
وی ابزار امیدواری کرد تا با آموزش صحیح به مردمی که با سرمایههای خرد و کلان به بورس وارد میشوند فضایی ایجاد شود که به صورت واقع بینانه، متوقع دریافت سودهای متعارف باشند، لیکن در بلند مدت جهشهای شاخص سهام اگر منطبق بر پارامترها و شاخصهای اقتصادی کشور نباشد میتواند اثرات مخربی داشته باشد و بدیهی است که این عدم توازن در شاخص های اقتصادی کشور به ریزشی خواهد انجامید که تبعات آن دامنگیر همه اقتصاد خواهد شد.
لینک کوتاه :
https://nabzeenergy.ir/?p=11480
