رویکرد دو سر برد صادرات گاز برای ترکیه
رویکرد دو سر برد صادرات گاز برای ترکیه
تأسفانه مسؤولین ما بجای ایجاد جذابیت حوزه گاز برای ترک‌ها، در انتظار انقضای قرارداد بوده تا مجدد وارد مذاکره شوند. این در حالی است که ترکیه در حوزه بازار گاز یک نقش هاب انتقال گاز برای اروپا به ویژه اروپای جنوب شرقی تعریف کند. مشابه نقشی که آلمان برای گاز روسیه در اروپا ایفا می‌کند.
تأسفانه مسؤولین ما بجای ایجاد جذابیت حوزه گاز برای ترک‌ها، در انتظار انقضای قرارداد بوده تا مجدد وارد مذاکره شوند. این در حالی است که ترکیه در حوزه بازار گاز یک نقش هاب انتقال گاز برای اروپا به ویژه اروپای جنوب شرقی تعریف کند. مشابه نقشی که آلمان برای گاز روسیه در اروپا ایفا می‌کند.

به گزارش نبض انرژی، یک کارشناس گاز گفت: ایران می تواند همانند آذربایجان و عراق، با سهیم کردن ترکیه در پروژه های تولید، توسعه و انتقال گاز و ایجاد منافع مشترک، صادرات پایدار گاز خود را به ترکیه تضمین کند.

علی حسینی، کارشناس حوزه گاز  در پاسخ به اینکه آیا ایران می‌تواند با ایجاد تقاضا برای گاز خود در ترکیه، پایداری و توسعه صادرات گاز خود را افزایش دهد، گفت: بله، ایران می‌تواند با واحدهایی که تأمین خوراک آن را خود، عهده دار هستیم این تقاضا را ایجاد کند، اما بازار گاز فرصت مهم‌تری دارد؛ ایران می‌تواند با ایجاد زمینه مشارکتی با طرف مقابل در زمینه تولید، توسعه و انتقال گاز به محل مصرف آن، مصرف کننده را به نوعی در سود و توسعه و همچنین پایداری صادرات سهیم کند. اقدامی که روسیه با اروپا کرده و شرکت‌های اروپایی را در بخش‌های مختلف تولید، توسعه و انتقال سهیم کرده است.
وی ادامه داد: این اقدام روس‌ها به نوعی ضامن پایداری صادرات گاز این کشور به اروپا و حتی توسعه آن است، چرا که شرکت‌های فعال در این حوزه سوددهی خود را در این توسعه صادرات گاز می‌بینند. از سویی دیگر این ایجاد منافع مشترک، وابستگی مقصد دریافت گاز را به تولیدکننده اصلی افزایش داده و می‌تواند مانع اعمال تحریم در این حوزه باشد.
نقش کلیدی منافع مشترک در صادرات گاز
به گفته این کارشناس حوزه گاز ترک‌ها نیز با اقدامی مشابه در توسعه میدان‌های گازی جمهوری آذربایجان و شمال عراق سرمایه گذاری کرده اند. این سرمایه گذاری مشارکتی حتی در بخش انتقال گاز و خطوط انتقالی نیز دیده می‌شود و به این ترتیب آذربایجان، ترکیه را در سود بلندمدت خود سهیم کرده است. از سویی دیگر ترکیه نیز برطرف کردن نیاز خود به گاز آذربایجان را در بلند مدت تضمین کرده است.
حسینی با بیان اینکه ایران نیز می‌تواند با تعریف چنین اقداماتی، دست به کار شود، اظهار داشت: هندی‌ها خواهان حضور در میدان گازی فرزاد در ایران بود تا بتواند با توسعه مشارکتی، گاز تولیدی را از طریق خط لوله یا به صورت ال ان جی به هند صادر شود که به دلایل مختلف انجام نشد. این اقدام برای ترکیه نیز می‌تواند شکل بگیرد.
خیز ترک‌ها برای هاب گازی / سهم ایران در این بلندپروازی چیست؟
وی با اشاره به اینکه در ایران میادین گازی توسعه نیافته وجود دارد که با سهیم کردن ترک‌ها در آن می‌توانیم یک سوددهی تضمینی و مشارکتی را شکل دهیم، افزود: متأسفانه مسؤولین ما بجای ایجاد جذابیت حوزه گاز برای ترک‌ها، در انتظار انقضای قرارداد بوده تا مجدد وارد مذاکره شوند. این در حالی است که ترکیه در حوزه بازار گاز یک نقش هاب انتقال گاز برای اروپا به ویژه اروپای جنوب شرقی تعریف کند. مشابه نقشی که آلمان برای گاز روسیه در اروپا ایفا می‌کند.
حسینی تاکید کرد: ترک‌ها قصد دارند با استفاده از گاز ایران و آذربایجان چنین نقشی برای خود در اروپا ایجاد کنند. در این میان ایران می‌تواند از این بلندپروازی ترکیه استفاده کرده و نقش خود در بازار گازی ترکیه را پررنگ کند و به جای نگاه رقابتی یک نگاه هم پیمان ژئوپلیتیکی داشته باشیم.
انفعال ایران در بازار گاز / روس‌ها چه کردند؟
این کارشناس حوزه گاز توضیح داد: ایران حتی در سقف قراردادی به صادرات گاز به ترکیه نمی‌پردازد و این روند در حالت حداقلی قرار دارد. روسیه در برهه‌ای با اعطای تخفیف گازی به ترکیه از این کشور خواست در قبال این تخفیف، میزان واردات گاز از روسیه را افزایش دهد که موفق هم شد تا جایی که سهم روسیه در سبد گاز ترکیه به رقم حدود ۵۰ درصد رسید.
طبق اظهارات حسینی برآیند روند بازارهای گازی اطراف ایران در ترکیه، عراق (که آمریکایی‌ها خواهان کاهش واردات گازشان از ایران هستند)، پاکستان، افغانستان و سایر کشورهای حاشیه خلیج فارس نشان می‌دهد که ایران در این بازار منفعل بوده و به شدت عقب مانده است. این در حالی است که ایران دارنده دومین ذخایر گازی دنیا است و انتظار می‌رود علاوه بر توسعه منابع داخلی از پتانسیل کشورهایی نظیر ترکمنستان و آذربایجان به شکل سوآپ استفاده بیشتری کند. این روند موجب می‌شود ایران در آینده با مازاد گاز روبرو بوده و در آن زمان مجبور به تصمیم گیری های دیگری درباره این منابع طبیعی خود باشد.

منبع:‌ایلنا